Οι εφημερίδες εμπνέουν την τέχνη

Αν είστε διευθυντής εφημερίδας στη σκηνή ή στην οθόνη είστε συνήθως νευρικός, φωνακλάς και με ελάχιστη υπομονή. Σας ενοχλούν τα πάντα: μικρά προβλήματα, μεγάλα προβλήματα, οι προθεσμίες, το προσωπικό που δεν εργάζεται ακριβώς όπως θα θέλατε, ένας νεαρός ρεπόρτερ που σας φωνάζει «αφεντικό».
Ισως όμως, όπως παρατηρεί ο Κέβιν Φλιν στην εφημερίδα «New York Times», να μην υπήρξε ποτέ αρχισυντάκτης τόσο ευερέθιστος όσο ο Τζέι Τζόνα Τζέιμσον, ο φωνακλάς επικεφαλής της εφημερίδας «The Daily Bugle» στο μιούζικαλ του Μπρόντγουεϊ «Spider-Man: Turn Off the Dark», ο οποίος πλέον δεν εκρήγνυνται μόνο από τις γραμματοσειρές και τους τίτλους αλλά και από τα πολλά εμπόδια που του θέτουν ο χρόνος και η τεχνολογία: «Πολεμάμε τους μπλόγκερ! Πολεμάμε το Iντερνετ! Πολεμάμε το facebook! Είμαστε μια καθημερινή εφημερίδα σ’ έναν κόσμο όπου ειδήσεις κυκλοφορούν 24 ώρες το εικοσιτετράωρο, επτά ημέρες την εβδομάδα!» φωνάζει στους δημοσιογράφους του. «Είμαστε δεινόσαυροι!».
Εκείνο που πράγματι είναι απαρχαιωμένο είναι το στερεότυπο του σκληροτράχηλου διευθυντή, που ενίοτε οι ηθοποιοί τον ερμηνεύουν ως έναν τύπο που γαβγίζει αλλά δεν δαγκώνει και άλλες φορές ως κάποιον που δολοπλοκεί ατελείωτα. Για παράδειγμα, ο Τζέιμσον στη δεύτερη πράξη του θεατρικού έργου… βουτάει μερικά νομίσματα από το κουτί εράνου μιας καλόγριας για τους φτωχούς. «Αυτός ο τύπος», σχολιάζει ο ηθοποιός που υποδύεται τον ρόλο, «διαθέτει τεράστια όρεξη για ειδήσεις».
Κάπως έτσι, όμως, είναι όλοι. Με πρώτο και καλύτερο τον Ουόλτερ Μπερνς, που χειραγωγεί με πονηριά και επιμονή την κορυφαία ρεπόρτερ του, τη Χίλτι Τζόνσον, στην εμβληματική για το δημοσιογραφικό επάγγελμα, κλασική πλέον, ταινία του 1928 «Πρώτη σελίδα». Η Ελεν Μίρεν, πάλι, μας έδειξε ότι οι γυναίκες διευθύντριες μπορούν να γίνουν εξίσου άπληστες για αποκλειστικότητες, έτσι όπως την είδαμε να πιέζει αφόρητα τον Ράσελ Κρόου στην ταινία «Η κατάσταση των πραγμάτων» του 2009. Σε τέσσερις ταινίες της σειράς «Σούπερμαν», από το 1978 έως το 1987, ο Πέρι Γουάιτ, ερμηνευμένος από τον Τζάκι Κούπερ, πρόβαλλε το δικό του είδος αδηφαγίας για αποκλειστικότητες, όπως έκανε και ο Τζέισον Ρόμπαρτς ενσαρκώνοντας έναν πραγματικό διευθυντή, τον Μπεν Μπράντλεϊ της «Washington Post» στο «Ολοι οι άνθρωποι του προέδρου» του 1976. «Παιδιά, είστε πολύ κουρασμένοι, έτσι δεν είναι;» λέει στους ρεπόρτερ του Μπομπ Γούντγουορντ (Ρόμπερτ Ρέντφορντ) και Καρλ Μπερνστάιν (Ντάστιν Χόφμαν), οι οποίοι κάνουν έρευνα για την εμπλοκή του προέδρου Νίξον στο σκάνδαλο Γουότεργκεϊτ. «Δίκιο έχετε. Αντε, πηγαίντε σπίτι σας και κάντε ένα ωραίο ζεστό μπάνιο. Ξεκουραστείτε 15 λεπτά. Και μετά, στρώστε και πάλι τον πισινό σας. Δεχόμαστε μεγάλη πίεση, αλλά εσείς μας φτάσατε εδώ. Δεν διακυβεύεται κάτι σημαντικό, εεεε, εκτός από το Σύνταγμα, την ελευθερία του Τύπου και ίσως το μέλλον της χώρας».
Ο Τζέιμσον του «Σπάιντερμαν» δεν έχει τόσο ευγενή κίνητρα, όπως η αλήθεια. Ενα πράγμα μόνο θέλει: φωτογραφίες του Σπάιντερμαν, κατά προτίμηση κάποιες που να τον δείχνουν σε ύποπτα τετ α τετ. «Μη γυρίσεις πίσω με άδεια χέρια, Πάρκερ, γιατί θα σ’ απολύσω», φωνάζει κάποια στιγμή στον Πίτερ Πάρκερ, τον νεαρό φωτογράφο που διαθέτει το ταλέντο να συλλαμβάνει με τον φακό του τον άνθρωπο-αράχνη εν δράσει.

H ζωή στις αίθουσες σύνταξης

Στην πραγματική ζωή, οι αίθουσες σύνταξης είναι πιο ήσυχες σήμερα, ακόμα και στις ταμπλόιντ εφημερίδες. Οι ρεπόρτερ τρώνε σαλάτες και δεν καπνίζουν. Οι διευθυντές έτσι όπως έχουν παρουσιαστεί μέχρι σήμερα στη μικρή και μεγάλη οθόνη ανήκουν στην εποχή των γραφομηχανών, όταν οι δημοσιογράφοι συχνά έκρυβαν μπουκάλια ουίσκι στα συρτάρια τους. Εχουν υπάρξει βέβαια πολύ πιο σοβαρές εκδοχές της σχέσης διευθυντή – ρεπόρτερ στη σκηνή. Το έργο της Τρέισι Σκοτ Ουίλσον «The Story» το 2003 διερευνούσε τον τρόπο με τον οποίο τα φυλετικά ζητήματα επηρεάζουν αυτή τη σχέση, σε ένα σενάριο που είχε σημαντικές ομοιότητες με μια υπόθεση του 1980, όταν ένας ρεπόρτερ της «Washington Post» είχε βγάλει, όπως αποκαλύφθηκε, από το μυαλό του ένα βραβευμένο ρεπορτάζ. Tους επόμενους μήνες, δύο καινούργια έργα με θέμα τη ζωή στις εφημερίδες ανεβαίνουν σε θεατρικές σκηνές στη Νέα Υόρκη: το «The Wood» του Νταν Κλόρες αφορά τη ζωή του βραβευμένου με Πούλιτζερ αρθρογράφου Μάικ Μακάλαρι και το «CQ/CX» του Γκέιμπ Μακίνλεϊ αναφέρεται στο ρεπορτάζ που επινόησε ο Τζέισον Μπλερ στους «New York Times» και προκάλεσε την απόλυσή του.

(Αναδημοσίευση από τα ΝΕΑ)