Το εξώφυλλο CD που σόκαρε την Αμερική

Οι Αμερικανοί είναι – και δικαίως – πολύ ευαίσθητοι με την 11η Σεπτεμβρίου. Οι εικόνες των αεροπλάνων που πέφτουν στους Δίδυμους Πύργους μπορεί να έχουν χιλιοπαιχτεί στην τηλεόραση, η εμπορική τους εκμετάλλευση όμως θεωρείται ταμπού. Ειδικά τώρα που συμπληρώνονται δέκα χρόνια από την τρομοκρατική επίθεση. Και ειδικά αν είναι σέπια… Το εξώφυλλο ενός CD λίγο έλειψε λοιπόν να προκαλέσει σκάνδαλο στις ΗΠΑ. Και ο δημιουργός, γράφει η γαλλική «Liberation», απέσυρε τη φωτογραφία πριν από την κυκλοφορία του μουσικού έργου. Αλλωστε η χρήση της φωτογραφίας στο εξώφυλλο δεν ήταν ιδέα του δημιουργού. Ηταν ιδέα της δισκογραφικής εταιρείας. Και ο Στιβ Ράιχ, ο πρωτοπόρος – μαζί με τον Φίλιο Ιγκλας και κάποιους ακόμα συνθέτες – του μινιμαλισμού στη μουσική, δεν ήθελε σε καμία περίπτωση το εξώφυλλο να επισκιάσει το ίδιο το έργο.
Ενα έργο που είναι, πράγματι, εμπνευσμένο από την 11η Σεπτεμβρίου. Το έγραψε πριν από έναν χρόνο έπειτα από παραγγελία του Kronos Quartet και περιλαμβάνει ηχογραφήσεις από τις κραυγές ελεγκτών πύργων ελέγχου, πυροσβεστών και επιζησάντων της καταστροφής.
Πολλές από τις κραυγές αυτές υπάρχουν στο Διαδίκτυο εδώ και χρόνια. Αλλά και ο ίδιος ο Ράιχ δεν έχει μόνο την εικονική εμπειρία που έχουμε όλοι μας από το απίστευτο γεγονός. Την ώρα της επίθεσης βρισκόταν στο Βερμόντ και σε τηλεφωνική επικοινωνία με τον γιο του, ο οποίος έμενε πέντε τετράγωνα μακριά από τους Πύργους και έβλεπε τον μαύρο καπνό να εισβάλλει στο διαμέρισμα.
«Δεν επρόκειτο για ένα τηλεοπτικό γεγονός για μένα», είπε ο Ράιχ στους «Los Angeles Times». «Ηταν μια τρομακτική εμπειρία που δεν θα ξεχάσω ποτέ». Το έργο του, που έχει τίτλο «WTC 9/11», ερμηνευμένο από το Kronos Quartet, έχει ήδη παιχτεί ζωντανά και έτυχε πολύ καλής υποδοχής από το κοινό.
Για την ηχογραφημένη εκδοχή, όμως, υπήρξε αρνητική κριτική ακριβώς εξαιτίας του εξωφύλλου, έτσι όπως εμφανίστηκε στις διαφημίσεις πριν καν κυκλοφορήσει στην αγορά. Για «περιφρόνηση» μίλησε ο συνοδοιπόρος του Τζιμ Τζάρμους, συνθέτης Φιλ Κλάιν, άλλοι πάλι μίλησαν για «βλάσφημο εξώφυλλο». Και στάθηκαν όχι τόσο στην ίδια τη φωτογραφία του Μασατόμο Κουρίγια όσο στην απόχρωση σέπια που δίνει έναν τόνο πόλης στις φλόγες, μια εικόνα βομβαρδισμένης Βαγδάτης, δηλαδή, ή μια εικόνα πόλης με μολυσμένο αέρα. Προκειμένου να μη μολυνθεί και η ακρόαση, το εξώφυλλο αλλάζει.

(Αναδημοσίευση από τα ΝΕΑ)