Φρίντριχ Μερτς: Η κόντρα με τη Μέρκελ, το σουβέρ μπίρας και το ιδιωτικό αεροπλάνο

Ο Φρίντριχ Μερτς θα γίνει ο νέος καγκελάριος της Γερμανίας μετά από τις εκλογές που πραγματοποιήθηκαν την Κυριακή. Ο 69χρονος πολιτικός, γεννημένος στην πόλη Μπριλόν στη Βεστφαλία αποτελεί ένα από τα πλέον πολυσυζητημένα πρόσωπα της γερμανικής πολιτικής σκηνής.

Οι λόγοι δεν είναι καθαρά πολιτικοί, ούτε αφορούν πάντοτε τις δημόσιες τοποθετήσεις του, αφού έχει απασχολήσει τη δημοσιότητα και για την χλιδάτη ζωή του. Τον Ιούλιο του 2022, το πολιτικό κλίμα που επικρατούσε στη Γερμανία ήταν ζοφερό. Η οικονομική δύναμη της βρισκόταν στο χείλος της ύφεσης, με τη Ρωσία να απειλεί να διακόψει την προμήθεια φυσικού αερίου. Υπήρχαν διάχυτοι φόβοι για μείωση της ευημερίας. Η λάμψη είχε αρχίσει να φθείρεται από την κυβέρνηση συνασπισμού του Όλαφ Σολτς.

Ο υπουργός Οικονομικών, Κρίστιαν Λίντνερ, παντρεύτηκε στο νησί Sylt της Βόρειας Θάλασσας. Ένας από τους καλεσμένους, ο Φρίντριχ Μέρτς, αποφάσισε να κάνει την είσοδό του στη χλιδάτη, τριήμερη γιορτή με το ιδιωτικό του αεροπλάνο: ένα δικινητήριο Diamond DA62, με προσωπική πινακίδα κυκλοφορίας.

Ο ηγέτης του κεντροδεξιού κόμματος της αντιπολίτευσης, της Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης (CDU), επικρίθηκε έντονα για την επιδεικτική άφιξη, τόσο για την επίδειξη του πλούτου του όσο και για την αγνόηση των ανησυχιών σχετικά με την κλιματική κρίση. Ωστόσο, κάθε άλλο παρά τιμωρήθηκε, ο Μερτς διπλασίασε τις δηλώσεις του.

«Χρησιμοποιώ λιγότερα καύσιμα με αυτό το μικρό αεροσκάφος από οποιοδήποτε εταιρικό αυτοκίνητο ανήκει σε μέλος της ομοσπονδιακής κυβέρνησης», επέμεινε – και για τον λόγο αυτό, είπε, θα συνεχίσει να πετάει με κάθε ευκαιρία. Βέβαια, την ίδια αγάπη φέρεται να έχει και για τα πολεμικά αεροσκάφη.

Οι διαμάχες του με τη Μέρκελ
Στην πολιτική σκηνή της Γερμανίας, ο Φρίντριχ Μερτς έχει μείνει στην ιστορία για την κόντρα του με την Άνγκελα Μέργκελ. Άλλωστε στις αρχές του 2000 εκείνη ήταν που τον έδιωξε από το κόμμα όταν προσπάθησε να εισχωρήσει στα ανώτατα κλιμάκια με τον ίδιο να αντιδρά θυμωμένα.

Οι υποστηρικτές του θεωρούν ότι θα πάει το κόμμα «πίσω στις ρίζες». Ο Μερτς είναι ένας κλασικός χριστιανοδημοκράτης με τον τρόπο που δεν ήταν η τελευταία συντηρητική καγκελάριος της Γερμανίας, η Άνγκελα Μέρκελ.

Μάλιστα, για να χτυπήσουν την Μέργκελ συγκρίνουν την προσωπική ζωή των δύο. Ο 69χρονος προβάλλεται ως ένας σύζυγος-πρότυπο αφού είναι παντρεμένος με τη σύζυγό του, Σαρλότ, εδώ και 40 χρόνια. Πλέον, έχει γίνει πατέρας και παππούς και εξακολουθεί να ζει στο Μπρίλον, την πόλη της δυτικής Γερμανίας στην οποία γεννήθηκε. Αντίθετα, η Μέρκελ για τους σκληρούς χριστιανοδημοκράτες είναι μια προτεστάντισσα που μεγάλωσε στην κομμουνιστική Ανατολική Γερμανία.

Η απόσταση μεταξύ Μέρκελ και Μερτς παραμένει σημαντική. Αν και έχει κάπως αμβλύνει την κριτική του εναντίον της, ιδίως για τη λεγόμενη πολιτική των ανοιχτών θυρών που επέτρεψε σε περισσότερους από ένα εκατομμύριο πρόσφυγες να εισέλθουν στη Γερμανία το 2015, εξακολουθεί να διατηρεί τη γραμμή: «Αυτό δεν πρέπει να επιτραπεί να ξανασυμβεί» και έχει πιέσει για το κλείσιμο των γερμανικών συνόρων.

Οι αντιδράσεις για την εκλογή του
Ο Μερτς επέστρεψε αρκετά χρόνια μετά τον εκδιωγμό του από το κόμμα, όταν εκείνη είχε αποχωρήσει από την πολιτική σκηνή. Μετά από μια επικερδή καριέρα στην επενδυτική τραπεζική, με δίπλωμα πιλότου και αρκετά εκατομμύρια ευρώ πλούτου στο ενεργητικό του, επέστρεψε για να σώσει -όπως λένε οι υποστηρικτές του- το κόμμα.

Ο σκεπτικισμός για τον Μερτς ήταν διάχυτος, ιδίως μεταξύ των πιστών του κόμματος της βάσης, οι οποίοι δυσανασχετούσαν με το γεγονός ότι εκείνοι έκαναν τη σκληρή δουλειά, ενώ εκείνος έκανε την περιουσία του ως πρόεδρος του εποπτικού συμβουλίου της BlackRock Asset Management Germany, θυγατρικής του αμερικανικού κολοσσού.

Επανεξελέγη βουλευτής το 2021, χρειάστηκαν τρεις προσπάθειες για να εκλεγεί αρχηγός του κόμματος. Τελικά τα κατάφερε και από τον Ιανουάριο του 2022 είναι ο αρχηγός του CDU και από την Κυριακή νέος καγκελάριος της Γερμανίας.

Η προσωπικότητά του και το σουβέρ μπύρας
Ποιος είναι όμως ο Φρίντριχ Μερτς; Ο ίδιος περιγράφει τον εαυτό του ως δραστήριο, συνεπή, εργατικό και άμεσο. Οι επικριτές του λένε ότι είναι λεπτόδερμος, οξύθυμος και αλαζόνας.

Στην πολιτική του καριέρα έχει σταθεί στον περιορισμό των φόρων. Στις αρχές της δεκαετίας του 2000 είχε κάνει πρόταση να μειωθούν δραστικά οι γερμανικοί φορολογικοί κανόνες ώστε να χωράνε στο πίσω μέρος ενός σουβέρ μπύρας.

Το ίδιο ακριβώς σουβέρ πάνω στο οποίο έγραψε την πολιτική αυτή φυλάσσεται σήμερα στα αρχεία του Οίκου Ιστορίας της Γερμανίας στη Βόννη. Το περιστατικό «είχε μια κάποια γοητεία», δήλωσε η Μάριαμ Λο, σχολιάστρια της Die Zeit, σε ένα πρόσφατο ντοκιμαντέρ, Mensch Merz! The Challenger. «Αλλά ήταν επίσης μια παράσταση ενός λαϊκιστή» συμπλήρωσε.

Οι δηλώσεις του για τους μετανάστες και οι δεσμεύσεις του
Την ταμπέλα του λαϊκιστή προσπάθησε να αποτινάξει κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας. Βέβαια, δεν ήταν το μόνο που έπρεπε να κάνει. Ο Μέρτς έχει επίσης γίνει πρωτοσέλιδο για ξενοφοβικά σχόλια σχετικά με τους απορριφθέντες αιτούντες άσυλο («κοινωνικοί τουρίστες» που έρχονται στη Γερμανία για να «φτιάξουν τα δόντια τους») και για τη χρήση της φράσης «μικρά πασά» για να αναφερθεί σε παιδιά με μεταναστευτικό υπόβαθρο.

Ζήτησε συγγνώμη για την πρώτη φράση και δήλωσε ότι επαναλάμβανε τα λόγια των ψηφοφόρων του όταν χρησιμοποίησε τη δεύτερη. Μέχρι τότε, ωστόσο, τα σχόλια είχαν γίνει viral. Τέτοιες εκλάμψεις λαϊκισμού, σε συνδυασμό με την εικόνα προνομίων που δημιουργεί η χρήση του ιδιωτικού του αεροπλάνου, συγκαταλέγονται στα διακριτικά γνωρίσματα του Μερτς.

Ο Μερτς έχει δηλώσει ότι δεσμεύεται να τηρήσει τους αυστηρούς κανόνες της Γερμανίας για το φρένο του χρέους, ιδεολογικές διαφωνίες σχετικά με τους οποίους οδήγησαν στην κατάρρευση του συνασπισμού νωρίτερα αυτό το μήνα. Αλλά σε ποιο βαθμό θα μπορέσει να κυβερνήσει χωρίς να μεταρρυθμίσει τους κανόνες ώστε να επιτρέψει μεγαλύτερο δανεισμό για την κάλυψη έκτακτων δαπανών (συγκεκριμένα για την Ουκρανία), μένει να φανεί.

Στο πλευρό της Ουκρανίας
Ένα από τα πρώτα θέματα εξωτερικής πολιτικής που θα πρέπει να διαχειριστεί ο Μερτς είναι ο πόλεμος στην Ουκρανία. Ο Μερτς είναι ένθερμος υποστηρικτής της Ουκρανίας, επιμένοντας ότι η υποστήριξη της Γερμανίας προς το Κίεβο δεν θα μειωθεί υπό την εποπτεία του.

Σε αντίθεση με τον Σολτς, έχει πει ότι θα υποστηρίξει την αύξηση της ικανότητας της Ουκρανίας να πλήξει το ρωσικό έδαφος, και κατά την επίσκεψή του στο Κίεβο τη Δευτέρα δήλωσε στον Βολοντίμιρ Ζελένσκι ότι θα παράσχει στο Κίεβο τους πυραύλους Taurus μεγάλου βεληνεκούς που ζητά επίμονα από το Βερολίνο. «Με αυτά τα όρια εμβέλειας, αναγκάζουμε τη χώρα σας να πολεμά με το ένα χέρι δεμένο πίσω από την πλάτη», είπε στον Ουκρανό πρόεδρο.

Τι θα κάνει με το AfD
Η βασική του πρόκληση είναι πιθανώς η ακροδεξιά Εναλλακτική για τη Γερμανία (AfD), η οποία ανέβηκε σε δημοτικότητα λόγω της προσφυγικής κρίσης και, καθώς είναι δεύτερη μετά τη συντηρητική συμμαχία CDU/CSU, θέλει να είναι ο νεότερος εταίρος σε έναν συνασπισμό μαζί της.

Ο Μερτς, ο οποίος ξεκίνησε ως ευρωβουλευτής το 1989, έχει επανειλημμένα και με πάθος απορρίψει την ιδέα, αλλά υπάρχουν κάποιοι στο κόμμα που πιέζουν για συνεργασία. Γνωρίζει ότι το AfD είναι ο μεγαλύτερος ανταγωνιστής του και έχει προειδοποιηθεί από εκείνους που ανήκουν στην πιο φιλελεύθερη πτέρυγα του CDU να μην υιοθετήσει την τακτική τους.

«Μπορεί να βρισκόμαστε σε ανταγωνισμό με τους λαϊκιστές, αλλά δεν πρέπει να μετατρέψουμε τις μεθόδους τους σε δικές μας», τον έχει προειδοποιήσει ο Χέντρικ Βιστ, επικεφαλής της Βόρειας Ρηνανίας-Βεστφαλίας και ένας από τους κύριους αντιπάλους του Μερτς.

Σε μια προσπάθεια να τραβήξει τη γραμμή κάτω από τις όποιες διαφωνίες, ο Μερτς δήλωσε πρόσφατα στους υποστηρικτές του σε μια συγκέντρωση ότι είναι πατριώτης. «Ο εθνικιστής μπορεί να αγαπά τη χώρα του, αλλά μισεί όλους τους άλλους», είπε υπό θερμό χειροκρότημα. «Ο πατριώτης αγαπά τη χώρα του και σέβεται όλους τους άλλους». Ο Merz θα ελπίζει ότι, μέχρι τον Φεβρουάριο, η χώρα του θα τον αγαπάει και αυτή.

Όπως και να έχει ο Φρίντριχ Μερτς ετοιμάζεται τώρα να αναλάβει τον έλεγχο του πιλοτηρίου ως καγκελάριος της μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρώπης. Ο ηγέτης του CDU που κάποτε παραγκωνίστηκε από τη Μέρκελ αγαπά τα ιδιωτικά αεροπλάνα, μισεί τη φορολογική γραφειοκρατία και υποστηρίζει την Ουκρανία ετοιμάζεται να πάρει δύσκολες αποφάσεις και γρήγορα.
Πηγή tovima.gr