«Δεν σε έστειλα στη Θεσσαλονίκη για προπαγάνδα του Μητσοτάκη και της Μαρίκας»

Του Πέτρου Κοντραφούρη*

Μετά τις εκλογές της 18ης Ιουνίου 1989, έχει συγκροτηθεί η συγκυβέρνηση ΝΔ- Συνασπισμός-ΚΚΕ με πρωθυπουργό τον Τζανή Τζαννετάκη από τις 2 Ιουλίου. Μοναδικός σκοπός το βρώμικο ΄89 για το σκάνδαλο Κοσκωτά και την παραπομπή σε δίκη των υπευθύνων. Εντωμεταξύ, οι προεκλογικές μάχες συνεχίζονται, ενώ στη Βουλή έχει κατατεθεί το πόρισμα για το σκάνδαλο Κοσκωτά να αποφασίσει την παραπομπή σε δίκη, ναι ή όχι στελεχών της κυβέρνησης και του ίδιου του Ανδρέα Παπανδρέου που είναι και νιόπαντρος.

Την ίδια ώρα επίδοξοι καναλάρχες ετοιμάζονται για την ιδιωτική τηλεόραση να εκπέμψουν εικόνα, αν και ο νόμος δεν έχει ακόμα ψηφιστεί. Στη δημόσια τηλεόραση, όπως έχουμε αναφέρει έχουν γίνει αλλαγές. Στην ΕΡΤ1 πρόεδρος έχει οριστεί ο Καθηγητής Παντείου Γιώργος Κοντογιώργης, γενικός διευθυντής ο Ροδόλφος Μορώνης και διευθυντής ειδήσεων ο Ριχάρδος Σωμερίτης. Από την άλλη πλευρά στην ΕΡΤ2 πρόεδρος ο Βασίλης Παπαθανασόπουλος, θέση την οποία κατείχε ο Θανάσης Βαλτινός.

Ένας πεφωτισμένος άνθρωπος των τεχνών και των γραμμάτων, που είχα την τιμή να τον γνωρίσω και να συνεργαστώ μαζί του. Αργότερα έγινε πρόεδρος της Ακαδημίας Αθηνών. Του πρότειναν να παραμείνει στη θέση του, αλλά διορισμένος από το ΠΑΣΟΚ δεν δέχτηκε. Υπάρχουν σήμερα τέτοιοι άνθρωποι; Διευθυντής ειδήσεων στην ΕΡΤ2 αναλαμβάνει ο Γιώργος Τζαβέλας.

Προσωπικά συνεχίζω να καλύπτω μέσω της ΕΡΤ όλες τις δραστηριότητες τηλεοπτικά της ΝΔ και τις συνεδριάσεις της Βουλής. Μάλιστα πολλές φορές έρχομαι σε φιλική σύγκρουση με τον Γιάννη Πευκιανάκη, που υπηρετεί στο γραφείο του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, και εργάζεται παράλληλα και στην ΕΡΤ ενώ ακολουθεί πολλές φορές τις διάφορες περιοδείες.

Μέσα σε ηλεκτρισμένη πολιτική ατμόσφαιρα και μεσούσης της προεκλογικής περιόδου, στις αρχές Σεπτεμβρίου ανεβαίνω στη Θεσσαλονίκη για να μεταδώσω τα εγκαίνια της 54ης ΔΕΘ και την ομιλία του Τζανή Τζαννετάκη πρωθυπουργού. Η ομιλία θα γινόταν στο Παλαι ντε Σπόρ, τότε δεν είχε γίνει ακόμη το Βελλίδειο Ίδρυμα. Την ομιλία θα παρακολουθούσε και ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης με τη σύζυγο του Μαρίκα που είχε φτάσει στη Θεσσαλονίκη και θα μεταδιδόταν ζωντανά από την ΕΡΤ.

Με την άφιξη του Κ. Μητσοτάκη και της συζύγους του, γίνεται πανζουρλισμός σαν σε προεκλογική συγκέντρωση. Η άφιξη Μητσοτάκη βγαίνει κανονικά στον αέρα από την ΕΡΤ και σε λίγο θα ακολουθούσε η άφιξη Τζανή Τζαννετάκη.

Ενώ η μετάδοση με Μητσοτάκη-Μαρίκα είναι στον αέρα, με καλεί επειγόντως στο τηλέφωνο ο διευθυντής ειδήσεων Ριχάρδος Σωμερίτης από το ραδιομέγαρο και με λούζει με κοσμητικά επίθετα του πεζοδρομίου, λέγοντάς μου: «δεν σε έστειλα στη Θεσσαλονίκη για προπαγάνδα του Μητσοτάκη και της Μαρίκας και να σταματήσω να δίνω τέτοια πλάνα».

Εκείνη τη στιγμή ήθελα να διακόψω τη μετάδοση, αλλά με συγκράτησαν οι τεχνικοί για το πρόβλημα που θα δημιουργούσα. Εάν βέβαια τον είχα μπροστά μου δεν ξέρω πως θα λειτουργούσα. Του έκλεισα το τηλέφωνο και συνέχισα κανονικά τη μετάδοση. Επιστρέφοντας στην Αθήνα τον αναζήτησα να μου δώσει εξηγήσεις για τα όσα μου είπε και την συμπεριφορά του.

Συναντηθήκαμε έξω από το γραφείο του στο διάδρομο. Εκεί ανταλλάξαμε βαριές κουβέντες, αλλά με συγκράτησαν οι συνάδελφοι μου που παρακολουθούσαν τον έντονο διαξιφισμό. Το επεισόδιο έληξε εκεί χωρίς συνέχεια. Εγώ συνεχίζω τις περιοδείες με το Μητσοτάκη καλύπτοντας και τις συνεδριάσεις της Βουλής. Το ΠΑΣΟΚ με Ανδρέα Παπανδρέου και τα υπόλοιπα κόμματα συνεχίζουν τις προεκλογικές μάχες.

Τα δελτία ειδήσεων στο ραδιομέγαρο μαζί με άλλους συναδέλφους παρουσιάζουν ο Τέρενς Κουίκ και η Εύη Δεμίρη. Τα ιδιωτικά κανάλια έχουν ξεκινήσει όλες τις προετοιμασίες για να μεταδώσουν τηλεοπτικό πρόγραμμα. Είναι μια εποχή τηλεοπτικών ζυμώσεων και στελέχη της ΕΡΤ και εργαζόμενοι, τόσο τεχνικοί, όσο δημοσιογράφοι, αλλά και από το καλλιτεχνικό προσωπικό που ψείριζαν μαϊμούδες στο Ραδιομέγαρο φεύγουν για την ιδιωτική τηλεόραση με υψηλούς μισθούς και κάνουν εκεί καριέρα.

Το νομοσχέδιο για την αδειοδότηση και λειτουργία ιδιωτικών τηλεοπτικών σταθμών, με τον Παύλο Μπακογιάννη, που έχω μια πολύ καλή σχέση έχει έρθει στη Βουλή για συζήτηση και ψήφιση. Η συζήτηση και ψηφοφορία ξεκίνησε αργά το βράδυ της Δευτέρας 25ης Σεπτεμβρίου και ολοκληρώθηκε με την ψήφισή του στη «μία» τα μεσάνυχτα της Τρίτης 26ης Σεπτεμβρίου και ο ν. 1866/89 είναι νόμος του κράτους και οι καναλάρχες αναλαμβάνουν δράση.

Το πρωί της Τρίτης 26ης θα ξεκινούσε η συζήτηση του πορίσματος για το σκάνδαλο Κοσκωτά στη Βουλή για μία δυο μέρες. Όλες οι συνεδριάσεις θα μεταδίδονται ζωντανά ή αποσπάσματα από τους ομιλητές. Στη Βουλή ο κοινοβουλευτικός συντάκτης της ΕΡΤ Παντελής Αθανασιάδης, ένα θαυμάσιο παιδί και επαγγελματίας είναι ο σύνδεσμος με το Ραδιομέγαρο. Το αυτοκίνητο εξωτερικών μεταδόσεων της ΕΡΤ με 5 κάμερες, μέσα στη Βουλή ήταν μόνιμα σταθμευμένο στην πίσω πλευρά του κτηρίου της Βουλής κοντά στο γραφείο του προέδρου και στο μεγάλο σαλόνι των βουλευτών.

Με τον Παύλο Μπακογιάννη που συνεργαζόμουνα είχε αποφασίσει μετά τη συζήτηση στη Βουλή να φύγει για το Καρπενήσι και ήθελε να πάω μαζί του στην προεκλογική περιοδεία. Άλλωστε η προεκλογική συγκέντρωση στο Καρπενήσι με δική μου κάλυψη και πρωτοβουλία είχε εκτιμηθεί από τον ίδιο.

Το πρωί της Τρίτης 26ης Σεπτεμβρίου, όπως έκανα πάντα κάθε πρωί, πήρα τα παιδιά μου πηγαίνοντας το ένα στο Αρσάκειο και το άλλο στο γυμνάσιο της περιοχής, με το ραδιόφωνο πάντα ανοιχτό ακούγοντας ειδήσεις. Στα σίδερα Χαλανδρίου ακούω για απόπειρα δολοφονίας του Παύλου Μπακογιάννη.

Σε χρόνο μηδέν φθάνω στο σπίτι μου και η σύζυγος μου που έχει ακούσει την είδηση και γνωρίζει το δεσμό που έχω με τον Παύλο νιώθει συγκλονισμένη. Παίρνω το αυτοκίνητο μου δεν υπολογίζω φανάρια με ανοιχτό το ραδιόφωνο για ενημέρωση και φεύγω. Δεν ξέρω σε πόση ώρα είχα φτάσει στο Χίλτον όταν ακούω, ότι ο Παύλος Μπακογιάννης παρά τις προσπάθειες των γιατρών είναι νεκρός. Έφτασα στη Βουλή, είχα ελευθέρας και πάρκαρα δίπλα από την εξωτερική μονάδα της ΕΡΤ. Τα νέα είχαν κυκλοφορήσει παντού και έκαναν τον γύρο του κόσμου.

Η πληροφορία που υπάρχει είναι, ότι μετά τη δολοφονία θα ακυρωθεί η συζήτηση στη Βουλή. Όλοι είναι συγκλονισμένοι. Ο Γιάννης Βούλτεψης στο βιβλίο του «Δέκα σκληρά χρόνια στη Νέα Δημοκρατία»(1984-1993), δίνει λεπτομέρειες για το πώς ο Μητσοτάκης και η οικογένεια Μητσοτάκη στο σπίτι της Ντόρας αντιμετώπισαν τη δολοφονία. Εγώ θα μείνω στην τηλεοπτική κάλυψη και μετάδοση της συνεδρίασης της Βουλής. Δεν ακυρώθηκε η συζήτηση και τη φράση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη: «Εύχομαι να είναι το τελευταίο αίμα που χύνεται σε αυτόν τον τόπο».

Από την άλλη, το άδειο έδρανο του εκλιπόντα με μια ανθοδέσμη με τριαντάφυλλα στη θέση του έμοιαζε με αρχαία τραγωδία. Στον εξώστη, της Βουλής, μέσα από τον τηλεοπτικό φακό, έβλεπα τα παιδικά πρόσωπα, των παιδιών του Παύλου, Αλεξίας και Κωνσταντίνου με βουρκωμένα μάτια και το δάκρυ σαν να μην είχαν συνειδητοποιήσει τι ακριβώς είχε συμβεί.

Στο μυαλό μου έφερα τα δικά μου παιδιά, κορίτσι και αγόρι με την ίδια ηλικία, που εγώ επιστρέφοντας στο σπίτι τα παιδιά μου θα μπορούσαν να με αγκαλιάσουν ενώ εκείνα;… Η μετάδοση που έκανα ήταν μια ζωγραφιά.

Την επόμενη μέρα ο Τύπος την υμνούσε, γράφοντας για τη «φοβερή δύναμη της εικόνας», ενώ η συζήτηση για το πόρισμα και το σκάνδαλο Κοσκωτά έγινε κανονικά με ομιλητές και τους φερόμενους κατηγορούμενους, μεταξύ αυτών και ο Αγαμέμνων Κουτσόγιωργας που αντιμετώπιζε και προβλήματα υγείας.

Μετά την εξόδιο ακολουθία αργότερα στη Μητρόπολη των Αθηνών, ο ενταφιασμός θα γινόταν στο Καρπενήσι την Παρασκευή όπου και ξεκίνησε η μεταφορά του. Σε όλη τη διαδρομή συνοδευόταν από αυτοκίνητα με φίλους, ενώ από τα διάφορα χωριά που περνούσε έρεαν το φέρετρο με λουλούδια. Την πομπή με δυο τηλεοπτικά συνεργεία τους τεχνικούς και τον δημοσιογράφο ακολουθούσαμε για την πλήρη κάλυψη, ενός δραματικού γεγονότος.

Οι σκηνές πάνω από τον τάφο δεν περιγράφονται με την Ντόρα να κρατάει μια χούφτα χώμα για να αφήσει στο αγαπημένο της πρόσωπο και δίπλα Αλεξία και Κωνσταντίνος για το τελευταίο αντίο.

Μετά το τέλος, ζήτησα από τα δυο συνεργεία να φύγουμε για Αθήνα για να προφτάσουμε το δελτίο των 6 και των 9. Δεν είχαμε τότε τη δυνατότητα να στείλουμε ζωντανή εικόνα χρειαζόταν ΟΤΕ αναμεταδότες και άλλες διαδικασίες, κάτι για το οποίο δεν υπήρχε χρόνος, και πήραμε τον δρόμο της επιστροφής.

Επειδή ήταν αδύνατον να είμαστε στην Αθήνα και να παίξουν πλάνα στο Δελτίο των 6 ζήτησα από τον οδηγό και τους τεχνικούς με δύο «τσακάλια» εικονολήπτες Παναγιώτης Πούλος (έχασε τη ζωή του μαζί με τον Κρανιδιώτη και άλλους συναδέλφους στο αεροπορικό δυστύχημα) και τον Γιάννη Πατσέλη, να σταματήσουμε στις Θερμοπύλες στο δορυφορικό σταθμό του ΟΤΕ και να στείλουμε πλάνα στην ΕΡΤ για το δελτίο των 6, όπερ και εγένετο.

Στη συνέχεια με μεγάλη ταχύτητα λίγο πριν το δελτίο των 9 φτάσαμε στο ραδιομέγαρο με το βιντεοσκοπημένο υλικό που γνώριζα πολύ καλά, και πήγα στον 3ο όροφο με μοντέρ το Θύμιο και βοηθό το Σίμο, Βαρσαμίδη, και ολοκλήρωσα ένα 3λεπτο από συγκλονιστικά πλάνα για το δελτίο, μετά από συνεννόηση με τον αρχισυντάκτη. Εκείνη τη στιγμή εμφανίζεται ο διευθυντής ειδήσεων, Ριχάρδος Σωμερίτης και ζήτησε να σταματήσει το μοντάζ που είχε τελειώσει και θα έκανε ο ίδιος με άλλο περιεχόμενο.

Εκείνη τη στιγμή το αίμα μου ανέβηκε στο κεφάλι, το τι κοσμητικά ακούστηκαν δεν λέγονται ούτε στο πεζοδρόμιο. Άλλοι συνάδελφοι από τον διπλανό θάλαμο με συγκράτησαν κινούμενος απειλητικά εναντίον του με τη φόρτιση που είχα. Τελικά στο δελτίο έπαιξαν ένα λεπτό πλάνα που έδωσε ο ίδιος άσχετα με το υλικό που είχα μοντάρει υποβαθμίζοντας το γεγονός.

Ενθυμούμενος και το πρόβλημα στα εγκαίνια της ΔΕΘ στη Θεσσαλονίκη, ένιωθα ότι είχε κάποια αντιπάθεια με τα πρόσωπα αυτά. Κατέβηκα στο γραφείο μου και συνέταξα μια αναφορά και την επόμενη μέρα την παρέδωσα, στον πρόεδρο Γιώργο Κοντογιώργη, γενικό Ροδόλφο Μορώνη και στον πρόεδρο της ΕΣΗΕΑ Δημήτρη Μαθιόπουλο για την συμπεριφορά του.

Να σημειώσω ότι με το δημοσιογραφικό χώρο είχα μια άριστη σχέση, διότι πέρα από τη σχολή δημοσιογραφίας και παρακολούθηση κοινωνιολογία στην Πάντειο, εργάστηκα δημοσιογραφικά στον αθηναϊκό Τύπο και αργότερα στις ομογενειακές εφημερίδες της Νέας Υόρκης «Ατλαντίς», «Εθνικός Κήρυξ» και άλλα έντυπα, σπουδάζοντας παραγωγή και σκηνοθεσία τηλεόρασης. Έτσι γνώριζα πολύ καλά τι είναι είδηση και πως γράφεται.

Πολλές φορές διάβαζα μια τηλεοπτική είδηση, και ο τρόπος που ήταν γραμμένη μου ερχόταν να χτυπήσω το κεφάλι μου στον τοίχο, αλλά δεν είχα καμία αρμοδιότητα αν και πολλοί νέοι δημοσιογράφοι ακολουθούσαν πολλές φορές τις συμβουλές μου.

Η αναφορά μου, για τη συμπεριφορά του διευθυντή, ήρθε στη δημοσιότητα και κάποιες εφημερίδες το έκαναν και πρωτοσέλιδο για σαμποτάζ στο Μητσοτάκη. Το θέμα πάντως έμεινε εκεί και εγώ συνέχισα, τις τηλεοπτικές καλύψεις των περιοδειών του Κ. Μητσοτάκη, ενώ την έδρα στο Καρπενήσι μετά τη δολοφονία θα διεκδικούσε η Ντόρα Μπακογιάννη.

Η φιλία και η αγάπη μου για τον Παύλο Μπακογιάννη, με έκανε να συγκεντρώσω πλούσιο οπτικό υλικό και δημιούργησα ένα ντοκιμαντέρ από τις δραστηριότητές του και αναπαράσταση της δολοφονίας 15 λεπτών. Μετά από συνεννόηση με το γραφείο Τύπου, τον Γιάννη Βούλτεψη και στελέχη της ΝΔ που το είδαν ζήτησαν να μεταδοθεί από την ΕΡΤ μιλώντας με τα καλύτερα λόγια. Επειδή όμως είμαστε σε προεκλογική περίοδο αποφασίσαμε να μεταδοθεί αργότερα.

Το ντοκιμαντέρ αυτό βρίσκεται και σήμερα στα αρχεία της ΕΡΤ και αντίγραφο παραδόθηκε και στο γραφείο Τύπου της ΝΔ. Πολλές φορές Ιδιωτική και δημόσια τηλεόραση αναφερόμενη στον Παύλο Μπακογιάννη, μεταδίδει πλάνα από εκείνο το ντοκιμαντέρ.

Την ύπαρξη του ντοκιμαντέρ για τον Παύλο πληροφορήθηκε και η Μαρίκα Μητσοτάκη, μέσω της Μαίρης στέλεχος του κόμματος που το είχε δει και ήταν φίλες με τη Μαρίκα και η ίδια ζήτησε να το δει.

Με ένα φορητό βίντεο και την κασέτα VHS μετά από ραντεβού στις δυο το μεσημέρι της 10ης Οκτωβρίου 1989 με το συνεργάτη μου Λευτέρη φτάσαμε στην οικία Μητσοτάκη στη Ρηγίλλης κοντά στα γραφεία της ΝΔ στον 4ο όροφο.

*Ο Πέτρος Κοντραφούρης, είναι παραγωγός σκηνοθέτης, συνεργάτης ξένων ΜΜΕ και μέλος του διεθνούς κινηματογραφικού και τηλεοπτικού οργανισμού SMPTE με έδρα τις ΗΠΑ και σπουδές στα ραδιοτηλεοπτικά Μέσα στην Αμερική. Δημοσιογραφεί αρκετά χρόνια γράφοντας θέματα για την τηλεόραση και τον Τύπο. Έχει στο ενεργητικό του περισσότερες από 15 χιλιάδες ώρες παραγωγής και σκηνοθεσίας σε Ελλάδα και εξωτερικό και έχει συνεργαστεί με μεγάλα ελληνικά ονόματα ηθοποιών: όπως Δημήτρης Παπαμιχαήλ, Ρένα Βλαχοπούλου, Κώστας Ρηγόπουλος, Νίκος Ρίζος, Λυκούργος Καλλέργης, Κοραλία Καράντη και πολλά άλλα. Δημιουργός του θρυλικού «ορκιστείτε παρακαλώ» με τον Γιάννη Μιχαλόπουλο. Έχει κάνει τρεις φορές τον γύρο της γης με εμπορικό πλοίο.