Κοριοί, εργασιακή επισφάλεια και συνθήκες χάους στο πολυδύναμο κέντρο αστέγων

Αντικαπιταλιστική Ανατροπή στην Αθήνα

Ήταν πριν πέντε περίπου μήνες, στις αρχές του περασμένου Οκτώβρη, που ως ΑΑΑθήνας, είχαμε επισκεφθεί το Πολυδύναμο Κέντρο Αστέγων στην πλ. Βάθη. Αφορμή ήταν η είδηση ότι είχε γεμίσει κοριούς και, εξ΄ αιτίας αυτού, είχαν αδειάσει το Υπνωτήριο μεταφέροντας όσους/ες κοιμούνται εκεί τη νύχτα στο κομμάτι του Πολυδύναμου που αποκαλούν «ξενώνες». Το αποτέλεσμα ήταν η διαβίωση των ενοίκων της δομής σε εξαιρετικά υπερσυνωστισμένες συνθήκες. Ταυτόχρονα το, ούτως ή άλλως ανεπαρκές αριθμητικά, προσωπικό του Πολυδύναμου ήταν σε φάση αβεβαιότητας ως προς το εργασιακό του μέλλον στη δομή, καθώς οι διάφορες συμβάσεις εργασίας με τις οποίες τα μέλη του είχαν προσληφθεί, όλες ολιγόμηνες, είχαν φτάσει στο τέλος τους και η απόλυση ήταν επικρεμάμενη. Πολλοί/ες από αυτούς/ες που είχαν καταφύγει στα δικαστήρια είναι ακόμα σε αναμονή για την ανανέωση, ή όχι, της σύμβασής τους.

Σχεδόν μισό χρόνο μετά, η κατάσταση όχι μόνο δεν έχει βελτιωθεί στο ελάχιστο, αλλά είναι πολύ χειρότερη. Ο συνολικός αριθμός των αστέγων στο κτίριο αυτό ανέρχεται πλέον συνολικά στους 280 (από 100 περίπου στον καθένα από τους δυο ξενώνες και περί τους 80 στο Υπνωτήριο).

Το προσωπικό όλων των ειδικοτήτων (ψυχολόγοι, κοινωνικοί λειτουργοί νοσηλευτές/τριες, φροντιστές, γενικών καθηκόντων κ.λπ.) είναι πλέον κάτω από 50. Μόνο τρία άτομα είναι με μόνιμη σχέση εργασίας, και όλα τα υπόλοιπα με συμβάσεις έργου, συμβάσεις ορισμένου χρόνου κ.λπ., από λίγους μήνες μέχρι το πολύ έναν χρόνο. Για πολύ καιρό είχαν μείνει και χωρίς καθόλου προσωπικό καθαριότητας και τα πάντα είχαν βρωμίσει -πλέον η καθαριότητα δόθηκε σε εταιρία.

Η λειτουργία του Υπνωτηρίου έχει επανέλθει, αλλά οι κοριοί ζουν και βασιλεύουν παντού, παρά τις επανειλημμένες απολυμάνσεις. Όπου και ν΄ ακουμπήσεις, θέλει προσοχή, γιατί πιθανόν να παραμονεύει κοριός. Παράλληλα προσωπικό φύλαξης δεν υπάρχει, και τη νύχτα, συχνά και το απόγευμα, υπάρχει μόνο ένα άτομο στη βάρδια.

Το αποτέλεσμα είναι να δημιουργούνται ανεξέλεγκτες καταστάσεις, με άστεγους που επιχειρούν να μπουν μέσα για να έχουν μια υποτυπώδη στέγη, με άτομα που έχουν σοβαρά προβλήματα ψυχικής υγείας τα οποία δεν έχουν την παραμικρή φροντίδα από τις υπάρχουσες υπηρεσίες, με τη συσσώρευση άστεγων ασθενών με σοβαρά προβλήματα υγείας (μέχρι και με καρκίνο) που παίρνουν εξιτήριο από το υπερσυνωστισμένο νοσοκομειακό σύστημα για να «φορτωθούν» κυριολεκτικά σε μια δομή που έχει δηλώσει από την αρχή ότι παίρνει μόνο «αυτοξυπηρετούμενα άτομα», αρνούμενη και αδυνατώντας να παρέχει υπηρεσίες σ΄ αυτούς που έχουν πιο πολύπλοκες ανάγκες και που αυτονόητα θα απαιτούσαν την εκάστοτε δέουσα φροντίδα.

Όλα αυτά συντελούν, αφενός, στη δυσκολία του προσωπικού, παρά τις όποιες καλές του προθέσεις, να ανταποκριθεί στις πραγματικά υπάρχουσες ανάγκες των ενοίκων της δομής, αλλά, αφετέρου, και στους κινδύνους που το ίδιο το σύστημα παράγει για την ασφάλεια προσωπικού και αστέγων. Σε σημείο που να μην διατίθενται, πλέον, ούτε καν τα παραδοσιακά μέσα που χρησιμοποιεί το κυρίαρχο σύστημα, υποκαθιστώντας όλο και πιο πολύ την κοινωνική φροντίδα (έως και εξαλείφοντάς την πλήρως) με μηχανισμούς φύλαξης και ασφαλείας, για τη διαχείριση των όλο και πιο πλατιών κοινωνικών στρωμάτων που παράγει και αντιμετωπίζει ως «κοινωνικά απορρίμματα».

Χώρια που η χρηματοδότηση πολλών από τις λειτουργίες της δομής (πχ, τα γεύματα των ενοίκων κ.λπ.) εξακολουθεί να εξαρτάται, σε μεγάλο βαθμό, από «φιλάνθρωπους» ιδιώτες, εταιρείες κ.α. Και τα προγράμματα για εργασιακή ένταξη και κατοικία από υποτυπώδη έως ανύπαρκτα.

Ως ΑΑΑθήνας είχαμε τονίσει από την αρχή ότι γιγαντοδομές όπως αυτή του Πολυδύναμου δεν αποτελούν σοβαρή αντιμετώπιση του ζητήματος της αστεγίας που ο καπιταλισμός παράγει, αλλά αποφυγή της αντιμετώπισής του. Συγκυριακές παρεμβάσεις (το Πολυδύναμο είχε γίνει εν μέσω της πανδημίας), σε μια στρατοπεδική λογική, με το τσουβάλιασμα εκατοντάδων σ’ ένα κτίριο, ένα κατασκεύασμα που αυτονόητα δεν επρόκειτο να είναι παρά διαχειριστικό, δυσλειτουργικό, κατασταλτικό και απορριπτικό, μια αποθήκη σωμάτων και ψυχών.

Καλούμε τη νέα δημοτική αρχή να ασχοληθεί στα σοβαρά με το ζήτημα του Πολυδύναμου Κέντρου Αστέγων και με το ζήτημα της αστεγίας γενικότερα.

Απαιτούμε:

• Άμεσες προσλήψεις επαρκούς προσωπικού όλων των αναγκαίων ειδικοτήτων και μόνιμες θέσεις εργασίας.

• Μέριμνα για την κάλυψη των πολύπλευρων αναγκών που έχουν οι ένοικοι της δομής.

• Άμεση έναρξη του περάσματος από τις συνθήκες της γιγαντοδομής προς μικρότερες δομές, με λίγα άτομα στην κάθε μια και επαρκές προσωπικό, στη βάση προγράμματος που θα οδηγεί στην αυτόνομη και ποικιλοτρόπως υποστηριζόμενη, ανάλογα με τις ιδιαίτερες ανάγκες του καθενός ατόμου, κατοικία.