Σταϊκούρας: Είμαστε σε κάποιους οίκους αξιολόγησης μια βαθμίδα κάτω από την επενδυτική

Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, μίλησε στα Παραπολιτικά 90.1 Fm στην εκπομπή “Secret” με το δημοσιογράφο Παναγιώτη Τζένο.
Μεταξύ άλλων, δήλωσε:

Ερωτηθείς πώς γίνεται τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα να αναγνωρίζουν ότι ζούμε πρωτόγνωρες καταστάσεις, να αποφασίζουν παράτασης της ρήτρας διαφυγής αλλά από την άλλη να δένουν τα χέρια των κυβερνήσεων που πρέπει να στηρίξουν τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις
Χ.ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Η ερμηνεία είναι απλή και δίνεται από αυτούς οι οποίοι είναι αρκετά επιφυλακτικοί στην παράταση της δημοσιονομικής ευελιξίας, ότι η κατάσταση δεν είναι ίδια με αυτή που ήταν πριν από δύο χρόνια. Οι εκτιμήσεις μέχρι σήμερα είναι ότι οι ευρωπαϊκές οικονομίες θα έχουν σημαντικό ρυθμό οικονομικής ανάπτυξης άρα δεν έχουν επιστρέψει σε ύφεση, έχουν φτάσει και έχουν ξεπεράσει τα επίπεδα του 2019. Συνεπώς το επιχείρημα είναι ότι ναι, υπάρχουν αβεβαιότητες, υπάρχουν κίνδυνοι, υπάρχουν νέες προκλήσεις στο ενεργειακό πεδίο αλλά επειδή η κατάσταση δεν είναι όπως ήταν πριν από δύο χρόνια ας υπάρχει κάποιος έλεγχος στα δημόσια οικονομικά και μια σταδιακή δημοσιονομική ισορροπία κυρίως για τις χώρες που έχουν υψηλό χρέος και οι οποίες έχουν και υψηλό κόστος δανεισμού. Άρα και σε αυτό δεν είναι ίδια κατάσταση σήμερα σε σχέση με αυτό που ήταν πριν από δύο χρόνια. Πριν από δύο χρόνια δανειζόμασταν με εξαιρετικά χαμηλό κόστος όλη η Ευρώπη, τώρα το κόστος έχει τριπλασιαστεί σε όλη την Ευρώπη.
Ερωτηθείς τι μας κάνει να είμαστε σίγουροι ότι οι προβλέψεις για ανάπτυξη θα επιβεβαιωθούν
Χ.ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Πρώτα από όλα είναι προβλέψεις και εκτιμήσεις και αντιλαμβάνεστε ότι δεν υπάρχει βεβαιότητα αλλά αυτή τη στιγμή τα στοιχεία που έχουν δει το φως της δημοσιότητας το επιβεβαιώνουν. Άρα τι έρχεται και λεει η Ευρωπαϊκή επιτροπή, τονίζω ότι είναι πρόταση της ευρωπαϊκής επιτροπής η οποία ουσιαστικά θα ενσωματωθεί στις εκτιμήσεις που θα κάνει η κάθε ευρωπαϊκή χώρα για τον προϋπολογισμό του ’23 και θα καταλήξουμε τον Ιούλιο του ’22. Η Ευρώπη λεει ότι ναι υπάρχει ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα που είναι ο πληθωρισμός, ο πληθωρισμός έχει ανέβει σε πολύ υψηλότερα επίπεδα από τις εκτιμήσεις. Η ευρωπαϊκή επιτροπή τον Νοέμβριο εκτιμούσε πληθωρισμό 2,2, τον Φεβρουάριο 3,5% και σήμερα εκτιμά 6,1 άρα επιβεβαιώνω τον προβληματισμό σας σε ότι αφορά τις προβλέψεις και τις εκτιμήσεις, από την άλλη πλευρά όμως εξακολουθεί να υπάρχει το σενάριο ότι καμία χώρα δεν θα γυρίσει σε ύφεση και σίγουρα η Ευρώπη. Άρα έρχεται η Ευρώπη και λεει ναι χρειάζεται δημοσιονομική ευελιξία, απαιτείται να πάρουν οι κυβερνήσεις μέτρα για να βοηθήσουν να περιοριστεί το φαινόμενο του πληθωρισμού, άρα να στηρίξουν το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών αλλά αυτά τα μετρά θα πρέπει να είναι στοχευμένα και να μην είναι μόνιμα και πάνω σε αυτά τα μέτρα γίνονται συζητήσεις για το τι δημοσιονομικό περιθώριο έχει κάθε χώρα για να τα υλοποιήσει. Ανοίγω μια παρένθεση, διανεμήθηκε ένα κείμενο της ευρωπαϊκής επιτροπής στους υπουργούς οικονομικών με ημερομηνία 6 Μαϊου με βάση αυτά τα στοιχεία το 2021 και το 2022 η Ελλάδα είναι από τις χώρες που έχει δώσει τις περισσότερες βοήθειες στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις. 1,1 % το 2022 με μέσο ευρωπαϊκό όρο 0,6%.
Ερωτηθείς τι αλλάζει για την Ελλάδα η παράταση της ρήτρας διαφυγής αλλά με κόφτες στις δαπάνες. Και αν προχωρήσουν στην κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης και της μόνιμης μείωσης των εισφορών
Χ.ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Η Ελλάδα είναι μια χώρα η οποία έχει ακόμα να αντιμετωπίσει προκλήσεις που δεν έχει να αντιμετωπίσει άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Αυτές τις προκλήσεις τις αντιμετωπίζουμε με επάρκεια παράδειγμα το καλοκαίρι θα βγούμε από το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας, η μόνη ευρωπαϊκή χώρα που ήμασταν σε καθεστώς αλλά δεν παύει ακόμα να μην είμαστε σε επενδυτική βαθμίδα. Είναι ο τελευταίο εθνικός στόχος που έχουμε θέσει. Από την στιγμή που δεν είμαστε σε επενδυτική βαθμίδα η Ελλάδα επηρεάζεται περισσότερο από κρίσεις οι οποίες υπάρχουν και έχουν επιπτώσεις στο κόστος δανεισμού αυτών. Άρα η Ελλάδα πέρα και πάνω από τους όποιους δημοσιονομικούς κανόνες οφείλει να είναι πάρα πολύ προσεκτική στα δημόσια οικονομικά της γιατί όσο αυξάνεται το κόστος δανεισμού τόσο αυτό μετακυλίεται σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Από την άλλη μεριά όμως εμείς ήδη έχουμε αξιοποιήσει την όποια δημοσιονομική ευελιξία για να ενσωματώσουμε το μεγαλύτερο μέρος αυτών των παρεμβάσεων. Δηλαδή ήδη στα στοιχεία τα οποία έχουμε για το ’22 και το ’23 έχει επεκταθεί η υλοποίηση των μέτρων τόσο η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για τα εισοδήματα στον ιδιωτικό τομέα όσο και οι μειωμένες ασφαλιστικές εισφορές, αυτά τα μέτρα έχουν επεκταθεί και για το ’23 άρα έχει βρεθεί ο δημοσιονομικός χώρος για αυτά, εκκρεμεί, και είναι προτεραιότητά μας μέχρι την κατάθεση του προϋπολογισμού το Σεπτέμβριο –Οκτώβριο του ’22 να επεκτείνουμε την κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για όλους τους πολίτες για το ‘23.
Ερωτηθείς αν θα μπορούσαν να απαλλάξουν τους επιτηδευματίες από το κόστος επιτηδεύματος
Χ.ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Αυτή τη στιγμή δεν μπορώ να προσθέσω κάτι περισσότερο από αυτά που σας είπα, ήδη υπάρχει ένας πρόσθετος στόχος για το Σεπτέμβριο τον οποίο σας ανέδειξα.
Ερωτηθείς αν εκτιμά ότι είναι εφικτός το στόχος της ανάκτησης της επενδυτικής βαθμίδας πριν από τις εθνικές εκλογές
Χ.ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Εκτιμώ ότι είναι απολύτως εφικτός για το 2023. Αγωνιζόμαστε αυτός ο στόχος να επιτευχθεί όσο γίνεται πιο σύντομα, εργαζόμαστε συνεκτικά και συλλογικά, είμαστε ουσιαστικά σε κάποιους οίκους αξιολόγησης μια βαθμίδα κάτω από την επενδυτική. Θεωρώ ότι ο στόχος είναι απολύτως εφικτός για το 2023.
Ερωτηθείς αν συμφωνεί με την προσέγγιση κάποιων που διαφωνούν με την απόφαση της ΕΚΤ για αύξηση των επιτοκίων καθώς λένε ότι δεν αντιμετωπίζουμε πληθωρισμό ζήτησης αλλά αύξηση τιμών ενέργειας
Χ.ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Να ξεκαθαρίσουμε ότι συσταλτική νομισματική πολιτική με συμβατικά και μη συμβατικά μέτρα ήδη είχε ξεκινήσει να υλοποιείται εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα άρα γνωρίζαμε όλοι ότι η νομισματική πολιτική θα κατευθυνθεί προς τον πιο περιοριστικό της ρόλο όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά και σε άλλες περιοχές του κόσμου. Σας θυμίζω ότι πριν από κάποιους μήνες είχα αναδείξει την αντιστροφή της νομισματικής πολιτική άρα τη σύνεση που πρέπει να έχουμε και τη διορατικότητα στην εκδοτική μας στρατηγική. Συνεπώς αυτό ήταν κάτι αναμενόμενο ήδη έχει γίνει με τα μη συμβατικά μέτρα, ήδη έχει περιοριστεί η ρευστότητα με μη συμβατικά μέτρα.
Ερωτηθείς αν τον φοβίζει το ενδεχόμενο της αύξησης του ιδιωτικού χρέους
Χ.ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Η αλήθεια είναι ότι όταν αντιμετωπίζει μια χώρα κρίσεις πάντα υπάρχει ο κίνδυνος αύξησης του ιδιωτικού χρέους. Συρρικνώνεται το διαθέσιμο εισόδημα του πολίτη, επηρεάζονται οι οικογενειακοί προϋπολογισμοί άρα αυτός ο κίνδυνος υφίσταται. Υφίστατο στην υγειονομική κρίση, υφίσταται και στην ενεργειακή κρίση . Ευθύνη της πολιτείας δεν είναι να κάνει μόνο αναγνώριση του δυνητικού κινδύνου είναι να αξιοποιεί τα όπλα που έχει για να περιορίσει αυτους τους κινδύνους όσο είναι εφικτό και αυτό πράττουμε. Άρα σε αυτους τους κινδύνους εμείς έχουμε αντιτάξει ένα συγκεκριμένο σημαντικό οπλοστάσιο με το οποίο περιορίζουμε τις πιθανότητες να διογκωθεί το ιδιωτικό χρέος χωρίς ποτέ να το εξαλείφουμε. Παράδειγμα σας θυμίζω τα 43 δις μέτρα στήριξης της προηγούμενες περιόδου. Αυτό επηρεάζει γιατί η ανάλυση που βγήκε από την τράπεζα της Ελλάδος δείχνει ότι οι καταθέσεις των πολιτών την τελευταία διετία έχουν αυξηθεί κατά 40 δις. 2 εκατομμύρια συμπατριώτες μας που έχουν καταθέσεις από 5 χιλιάδες μέχρι 50 χιλιάδες στην τράπεζα, η μεσαία τάξη ουσιαστικά, έχει αύξηση καταθέσεων την τελευταία διετία 7,6 δις €. Άρα το πρώτο στοιχείο άμυνας που κτίσαμε ήταν τα γενναία μέτρα στήριξης της προηγούμενης περιόδου. Η δεύτερη γραμμή άμυνας είναι τα μέτρα για την ενεργειακή κρίση. Το τρίτο μέτρο ήταν τα προγράμματα Γέφυρα Ι και Γέφυρα ΙΙ δηλαδή ήρθε η πολιτεία και πλήρωσε για τους πολίτες 550 εκ. στις τράπεζες ουσιαστικά γλιτώνοντας τους πολίτες από αυτό το κόστος, κυρίως από τους πράσινους δανειολήπτες. Είναι οι μειώσεις φόρων, είδατε χθες την έκθεση του ΟΟΣΑ, η Ελλάδα έχει τη δεύτερη μεγαλύτερη μείωση της φορολόγησης των εργαζομένων. Οι φόροι εισοδήματος είναι μειωμένοι, ένα σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας δεν θα πληρώσει φόρο εισοδήματος και φέτος αλλά μη λησμονούμε και τον ΕΝΦΙΑ. 371 εκ. λιγότερος ΕΝΦΙΑ στα φυσικά πρόσωπα φέτος από πέρυσι, 920 εκ. λιγότερος ΕΝΦΙΑ από το ’18.
Αναφορικά με την ενεργειακή κρίση και τη μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα
Χ.ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Γίνονται αυστηροί έλεγχοι από το υπουργείο Ανάπτυξης και όπως είδατε προέκυψαν πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία και πολύ σημαντικά πρόστιμα τα οποία μπαίνουν από την πολιτική ηγεσία του αρμόδιου υπουργείου. Υπάρχει όμως ένα ουσιαστικό ερώτημα που αφορά το υπουργείο Οικονομικών, είναι η μείωση του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα. Πράγματι υπάρχει ολόκληρη συζήτηση η οποία αναπτύσσεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο επί αυτού. Η κοινή συνισταμένη της ευρωπαϊκής επιτροπής και των περισσότερων ευρωπαϊκών χωρών όπως και της Ελλάδος είναι ότι για λόγους κοινωνικής δικαιοσύνης αλλά και δημοσιονομικού χώρου είναι προτιμητέο να βοηθάει κανείς στοχευμένα τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη. Για να επιβεβαιώσω αυτό που σας είπα επικαλούμαι επιστολή του αντιπροέδρου της ευρωπαϊκής επιτροπής προς όλους τους υπουργούς οικονομικών που καταλήγει με την εξής πρόταση σε ότι αφορά τους έμμεσους φόρους στα καύσιμα, «δεν είναι αυτή η πιο αποτελεσματική λύση για να αντιμετωπίσεις το πρόβλημα της ενέργειας ιδιαίτερα εάν οι τιμές παραμείνουν υψηλές για μεγάλο χρονικό διάστημα. Αντιθέτως το να παίρνει κανείς τα υψηλότερα έσοδα από τους φόρους στην ενέργεια- αυτό που κάνουμε γιατί έχουμε καλύτερη εκτέλεση του προϋπολογισμού- ή και να χρησιμοποιεί τα υπερβάλλοντα κέρδη των ενεργειακών επιχειρήσεων –αυτό που θα νομοθετήσουμε άμεσα- μπορεί να βοηθήσει για να χρηματοδοτήσει στοχευμένη βοήθεια στα πιο ευάλωτα νοικοκυριά και επιχειρήσεις». Ακριβώς ότι κάνουμε εμείς, ότι κάνει η Γαλλία, ότι κάνει η Γερμανία. Άρα πρώτον στοχευμένα μέτρα σε αυτούς που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη και δεύτερον δημοσιονομικός χώρος που χρησιμοποιείται για άλλες πρωτοβουλίες οι οποίες πάλι είναι επ’ ωφελεία του πολίτη.
Χ.ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Είναι αληθές ότι το 2021 δεν βοηθήσαμε τις επιχειρήσεις, δεν είχαμε τη δυνατότητα να βοηθήσουμε τις επιχειρήσεις, ξεκινήσαμε να τις βοηθάμε από το 2022 και μάλιστα είπαμε ότι θα ‘ρθούμε με αναδρομικότητα από τις αρχές του έτους και στους λογαριασμούς που θα ακολουθήσουν θα υπάρχει μεγαλύτερη βοήθεια στο ποσοστό της επιδότησης του ενεργειακού κόστους για αυτές τις επιχειρήσεις. Άρα ερχόμαστε να ενισχύσουμε τη βοήθεια αυτών των επιχειρήσεων αναγνωρίζοντας απολύτως τη δυσκολία της συγκυρίας, τη δυσκολία της τρέχουσας κρίσεως και παράλληλα συνεχίζουμε να βοηθάμε με πολλούς διαφορετικούς τρόπους την επιχειρηματικότητα έτσι ώστε να αντέξει και αυτή την κρίση.
Για την ανεργία
Χ.ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Έχουμε συνεχιζόμενη μείωση της ανεργίας επί 4 συναπτά έτη παρά το γεγονός ότι η χώρα αντιμετωπίζει απανωτές διαδοχικές κρίσεις. Επιδιώκουμε το καλύτερο και για την επιχείρηση που πρέπει να μείνει εν ζωή και για τις θέσεις απασχόλησης αυτής της επιχείρησης όχι μόνο για να διατηρηθούν αλλά και για να αυξηθούν.
Ερωτηθείς αν θα παραμείνει η εστίαση στο χαμηλό συντελεστή ΦΠΑ
Χ.ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Έχουμε βρει το δημοσιονομικό χώρο για να παραταθεί αυτό μέχρι το τέλος του ’22- εξαντλούνταν τον Ιούνιο του ’22- θα παραταθεί και για την εστίαση και για τις μεταφορές και για τα γυμναστήρια. 250 εκατομμύρια δίπλα σε κάθε πολιτική θα σας βάζω και το ποσό για να αντιληφθείτε ότι είναι μια άσκηση η οποία έχει συγκεκριμένο δημοσιονομικό κόστος άρα θα πρέπει να βρεθεί δημοσιονομικός χώρος.
Χ.ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Τα υψηλότερα έσοδα κυρίως στους άμεσους φόρους αξιοποιούνται μέχρι σήμερα ακριβώς για να βοηθήσουμε την κοινωνία. …Να το πω και αντίστροφα, δεν έχουμε κανένα λόγο επί του παρόντος να θέλουμε να πετύχουμε καλύτερο στόχο από το -2% πρωτογενές έλλειμμα που έχουμε θέσει φέτος στον προϋπολογισμό. Άρα ότι καλύτερο αποτέλεσμα έχουμε θα επιστρέφει κατευθείαν στην κοινωνία. Σας λεω ότι οι εκτιμήσεις του υπουργείου Οικονομικών απολύτως συμφωνημένες με τους θεσμούς, είναι ότι η χώρα θα έχει πρωτογενές έλλειμμα 2% και φέτος. Θυμίζω ότι είχαμε 7% το ’20, 5% το ’21 και 2% φέτος δηλαδή συνεχίζουμε να έχουμε δαπάνες περισσότερες από έσοδα αυτό σημαίνει ότι πρέπει να αξιοποιούμε το ταμείο της χώρας. Για να εχει το ταμείο πόρους πρέπει να βγαίνουμε στις αγορές, οι αγορές αυτή τη στιγμή μας δανείζουν, όχι μόνο εμας όλη την Ευρώπη, με τριπλάσιο κόστος από ότι στις αρχές του έτους άρα θέλει πολύ μεγάλη προσοχή και ισορροπία γιατί όσο περισσότερο δανείζεσαι με υψηλότερο κόστος τόσο περισσότεροι είναι οι τόκοι υποθηκεύοντας το μέλλον της ελληνικής οικονομίας. Άρα αυτή τη στιγμή ακολουθούμε μια συνετή και ισορροπημένη δημοσιονομική και εκδοτική στρατηγική.
Ερωτηθείς αν οι συνάδελφοί του στη Ευρώπη τον ρωτάνε για το χρόνο διεξαγωγής των εκλογών και αν αυτή η συζήτηση προβληματίζει τους επενδυτές
Χ.ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Δεν μου έχει τεθεί κανένας τέτοιος προβληματισμός από οποιονδήποτε συνάδελφο της ΕΕ. Το ενδιαφέρον των επενδυτών εξακολουθεί να υφίσταται αρκεί κανείς να δει την ατζέντα του πρωθυπουργού σήμερα και χθες στο Νταβός για να αντιληφθεί πόσο μεγάλο ενδιαφέρον υπάρχει για την Ελλάδα γιατί υπάρχει σταθερότητα και αξιοπιστία. Και τρίτον σε ότι αφορά το Ταμείο Ανάκαμψης η χώρα είναι από τις πρώτες που όχι μόνο πήρε την υψηλότερη προκαταβολή ως ποσοστό του ΑΕΠ στην Ευρώπη αλλά έχει πάρει ήδη και την πρώτη δόση ανάμεσα στις 4 πρώτες ευρωπαϊκές χώρες. Έχουμε ήδη ξεδιπλώσει ένα σχέδιο πάνω από 200 έργα προς αυτή την κατεύθυνση, αξιοποίησης δηλαδή του Ταμείου ανάκαμψης, τρέχει με πολύ γοργούς ρυθμούς, εκτιμούμε ότι θα τρέξει με πιο γοργούς το επόμενο χρονικό διάστημα. Υπενθυμίζω ότι αυτά τα έργα αθροίζουν πάνω από 10 δις € επί του παρόντος.
Ερωτηθείς αν είναι ικανοποιημένος από τον τρόπο αντίδρασης της ΕΕ στην ενεργειακή κρίση
Χ.ΣΤΑΪΚΟΥΡΑΣ: Είναι σαφέστατη η επιλογή της κυβέρνησης να ζητά και να επιμένει και ακόμα επιμένουμε, σε συλλογικές ευρωπαϊκές λύσεις. Κανένας κρατικός προϋπολογισμός δεν μπορεί αν σηκώσει μόνος του το συνολικά βάρος της επιβάρυνσης σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Ακόμα και με αυτό το πολύ γενναιόδωρο πακέτο μέτρων στήριξης που έχουμε πάρει ως χώρα μέχρι τώρα και θα πάρουμε και στο υπόλοιπο του 2022, πολύ υψηλότερο από τον μέσο ευρωπαϊκό όρο, καλύπτουμε το 70 με 90% της επιπλέον επιβάρυνσης νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Άρα απαιτούνται κοινές ευρωπαϊκές λύσεις ώστε να αντιμετωπιστεί στη ρίζα του το πρόβλημα, αυτό είναι ξεκάθαρο και θα επιμένουμε προς αυτή την κατεύθυνση.