Το σχέδιο για την προστασία της πρώτης κατοικίας

…διαμόρφωση του τελικού νομοθετικού πλαισίου που θα διαδεχθεί τον νόμο Κατσέλη – Σταθάκη

Επιμήκυνση ως 25 έτη, μείωση δόσης μέχρι 30% και “κούρεμα” κεφαλαίου – Την επόμενη εβδομάδα αναμένεται το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης να καταθέσει στη Διεύθυνση Ανταγωνισμού (DG Comp) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής την πρόταση για τη μείωση των κόκκινων δανείων των τραπεζών, που έχει επεξεργαστεί το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας

Το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης έχει ετοιμάσει συγκεκριμένο πλαίσιο, για το οποίο έχουν ενημερωθεί η Κομισιόν και η ΕΚΤ, αλλά και οι ελληνικές τράπεζες, χωρίς ωστόσο να υπάρχει ομοφωνία για τις αλλαγές, μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές

Ανεξαρτήτως της κατάληξης της όλης υπόθεσης, η οποία θα πρέπει να έχει τελεσφορήσει μέχρι το τέλος του τρέχοντος μήνα, καθότι λήγει η παράταση της ισχύος του νόμου Κατσέλη – Σταθάκη ως έχει (με το άρθρο 9 περί προστασίας της πρώτης κατοικίας), βάση συζήτησης αποτελεί το σχέδιο της κυβέρνησης. Το συγκεκριμένο σχέδιο επιχειρεί να υλοποιήσει έναν τριπλό στόχο: Ουσιαστική προστασία μεγάλου αριθμού οικονομικά ασθενέστερων δανειοληπτών, εύλογη επιβάρυνση των τραπεζών χωρίς να πληγεί η κεφαλαιακή τους επάρκεια και δημοσιονομικό κόστος που θα μπορεί να καλυφθεί χωρίς προβλήματα.

Το πλαίσιο

Στο θέμα της στεγαστικής προστασίας, η κυβέρνηση έχει επεξεργαστεί ένα πλαίσιο στο πρότυπο του κυπριακού μοντέλου «Εστία», περιλαμβάνοντας επιδότηση από το κράτος των δόσεων του δανείου. Από εκεί και πέρα, η συζήτηση με τις τράπεζες αφορά το εάν και πώς θα γίνεται «κούρεμα» του δανείου σε αντιστοιχία με την εμπορική αξία του ακινήτου.

Το νέο σχήμα θα έχει ως βάση την αξία του δανείου σε σχέση με την αντικειμενική αξία της πρώτης κατοικίας, από την οποία θα ξεκινά η προσπάθεια τραπεζικής διευθέτησης μέσω «κουρέματος» (ακόμη και κεφαλαίου), και παράλληλα θα δίνεται η δυνατότητα επιμήκυνσης έως και 25 ετών, ενώ το επιτόκιο της ρύθμισης θα δύναται να είναι ακόμη και κάτω του 3%.

Εν συνεχεία, το Δημόσιο θα έρχεται υπό όρους και προϋποθέσεις να επιδοτεί το νέο ύψος της δόσης, αλλά η επιδότηση δεν θα αφορά και τα 400.000 νοικοκυριά που προαναφέρθηκαν, αλλά τα οικονομικά πιο αδύναμα, βάσει εισοδηματικών και περιουσιακών κριτηρίων. Από την πλευρά του Δημοσίου θα υπάρχει επιδότηση της μηνιαίας δόσης του δανείου για τα ευάλωτα οικονομικά νοικοκυριά, σε ποσοστό που φέρεται ότι θα φτάνει το 1/3 του ποσού, ενώ για το 2019 το συνολικό κονδύλι θα ανέρχεται στα 150 εκατ. ευρώ.

Τα κριτήρια για την επιδότηση

Αξίζει να σημειωθεί πως σε περιπτώσεις ακινήτων σχετικά μικρής εμπορικής αξίας οι δανειολήπτες θα εντάσσονται στο πρόγραμμα επιδότησης από το Δημόσιο της μηνιαίας δόσης. Αφορά την κατηγορία των οικονομικά ευάλωτων δανειοληπτών, οι οποίοι έχουν χαμηλά εισοδήματα.

Σε σχέση με τα κριτήρια ένταξης στην επιδότηση δανείου δεν υπάρχει τελική απόφαση. Πάντως, αξίζει να υπενθυμιστεί ότι το 2016 προστέθηκε μια διάταξη στον νόμο Κατσέλη, η οποία προέβλεπε την επιδότηση της μηνιαίας δόσης, όπως αυτή θα οριζόταν από το δικαστήριο, από το Δημόσιο.

Η επιδότηση της δόσης από το Δημόσιο προβλέπεται όταν η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας κυμαίνεται μεταξύ 120.000 και 220.000 ευρώ, προσαυξημένη ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του οφειλέτη. Για ενήλικο ανέρχεται στις 120.000 ευρώ, για ζευγάρι στις 160.000 ευρώ και επιπλέον 20.000 ανά παιδί και εφόσον το ετήσιο εισόδημά του δεν υπερβαίνει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης, δηλαδή κυμαίνεται από 8.180 έως 24.000 ευρώ. Σύμφωνα με πληροφορίες, αναμένεται να παραμείνουν τα ίδια όρια.

Τι θα γίνει με τα ακίνητα μεγαλύτερης αξίας

Για ακίνητα υψηλότερης εμπορικής αξίας θα προσφέρεται προστασία αλλά οι διευκολύνσεις θα περιορίζονται σε επιμήκυνση έως 25 έτη που θα προσφέρει στο δάνειο η τράπεζα. Όσο για το «κούρεμα» του δανείου, σύμφωνα με όσα επεξεργάζεται η κυβέρνηση θα είναι κλιμακούμενο και θα δίνεται σε ετήσια βάση, ήτοι ανάλογα με την αποπληρωμή του δανείου και υπό τον όρο ο δανειολήπτης να είναι συνεπής στην αποπληρωμή, ενώ θα εφαρμόζεται όταν το υπόλοιπο της αξίας του δανείου είναι μεγαλύτερο από την εμπορική αξία του ακινήτου. Επίσης, το «κούρεμα» της δόσης θα είναι έως 30%.

Το ζήτημα λοιπόν είναι ποια θα είναι η αξία αυτής της κατοικίας. Αξίζει να σημειωθεί ότι σήμερα προστατεύεται από πλειστηριασμούς η κύρια κατοικία εφόσον η αντικειμενική της αξία δεν υπερβαίνει τα 180.000 ευρώ για έναν ενήλικο, ποσό που προσαυξάνεται ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση του οφειλέτη σε 220.000 για ζευγάρι, 240.000 για οικογένεια με ένα τέκνο, 260.000 για οικογένεια με δύο τέκνα και 280.000 για οικογένεια με τρία τέκνα. Η κυβερνητική θέση κάνει λόγο για μείωση του κάθε ορίου περί τις 30.000 ευρώ, ενώ οι τράπεζες φέρονται να επιθυμούν μείωση της τάξης των 100.000 ευρώ!

Επίσης, με βάση τα ισχύοντα, το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα του οφειλέτη δεν πρέπει να ξεπερνά τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης προσαυξημένες κατά 70%, δηλαδή κυμαίνεται μεταξύ 13.906 ευρώ και 40.800 ευρώ ανάλογα με την οικογενειακή κατάσταση (οικογενειακό εισόδημα για ενήλικο 13.906 ευρώ, για ζευγάρι 23.659 ευρώ και για κάθε παιδί 5.714 ευρώ). Σύμφωνα με έγκυρες πηγές, η κυβερνητική πρόταση κάνει λόγο για οριζόντιο όριο στις 35.000 ευρώ.

Στη DG Comp το σχέδιο του ΤΧΣ

Την επόμενη εβδομάδα αναμένεται το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης να καταθέσει στη Διεύθυνση Ανταγωνισμού (DG Comp) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής την πρόταση για τη μείωση των κόκκινων δανείων των τραπεζών, που έχει επεξεργαστεί το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Η έγκριση από την DG Comp θα ανοίξει και επισήμως τον δρόμο για την εφαρμογή της πρότασης που βασίζεται στην τιτλοποίηση κόκκινων δανείων ύψους τουλάχιστον 15 δισ. ευρώ, που θα «ελαφρύνει» τους ισολογισμούς των ελληνικών τραπεζών. Είναι χαρακτηριστικό ότι, με βάση τα πλάνα που έχουν υποβάλει οι τράπεζες στις εποπτικές αρχές, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια θα πρέπει να υποχωρήσουν από τα 82 δισ. ευρώ στο τέλος του 9μήνου του 2018 στα 32,7 δισ. ευρώ στο τέλος του 2021.
Πηγή: avgi.gr