Παιχνίδια αριθμών

Τα τελευταία 24ωρα φτάνουν στα δημοσιογραφικά mails ανακοινώσεις και δελτία Τύπου διαφόρων ΜΜΕ (εφημερίδες, περιοδικά, κανάλια κλπ) τα οποία παρουσιάζουν πίνακες με στατιστικά στοιχεία. Το κάθε μέσο απομονώνει τα νούμερα όπως θέλει, φτιάχνει ανύπαρκτες κατηγορίες και δημιουργεί “εικονικές” συγκρίσεις με τα ανταγωνιστικά μέσα πανηγυρίζοντας για πρωτιές που δεν υφίστανται επί της ουσίας θέλοντας απλά να δημιουργήσει εντυπώσεις. Για παράδειγμα, κυκλοφορεί εσχάτως ένας συγκριτικός πίνακας οι δημιουργοί του οποίου επέλεξαν ένα χρονικό διάστημα που τους βόλευε και συνέκριναν όχι τις πωλήσεις αλλά το ποσοστό αύξησης της κυκλοφορίας κάποιων αντρικών περιοδικών (όχι όλων) και περιοδικών lifestyle (όχι όλων). Εκτός του ότι από την σύγκριση έμειναν εκτός πολλά ομοειδή περιοδικά που προφανώς δεν βόλευαν στην “εξίσωση” η κατηγορία “ποσοστό αύξησης” είναι τουλάχιστον παραπλανητική. Κάποιος απλός αναγνώστης που θα δει δημοσιευμένο τον πίνακα θα πιστέψει ότι το περιοδικό που εμφανίζεται να είναι πρώτο σε ποσοστό αύξησης της κυκλοφορίας τα πάει περίφημα σε σχέση με άλλα που παρουσιάζουν πτώση. Το κόλπο είναι βέβαια ότι δεν παρουσιάζονται τα νούμερα των πωλήσεων… Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι αν για παράδειγμα, στο συγκεκριμένο χρονικό διάστημα που επιλέχθηκε να γίνει η σύγκριση ένα περιοδικό που πουλάει 3 χιλιάδες τεύχη πούλησε τον ένα μήνα 3,5 χιλιάδες τεύχη, τον επόμενο 3,800 τεύχη, τον επόμενο 4 χιλιάδες το περιοδικό αυτό θα εμφανίζει σε ποσοστό αύξηση και μάλιστα σημαντική. Στο ίδιο χρονικό διάστημα ένα περιοδικό που πουλάει 50 χιλιάδες φύλλα τον ένα μήνα, τον επόμενο 49,500 τον επόμενο 48,800 και τον επόμενο 47.700 θα δείχνει στα ποσοστά πτώση και στον πίνακα των ποσοστών το πρώτο περιοδικό (των τριών χιλιάδων τευχών) θα εμφανίζεται πρώτο και το άλλο δεύτερο κοιτώντας όμως τα νούμερα των πωλήσεων πόση αλήθεια κρύβεται σε αυτή την εικόνα;
Ανάλογη φυσικά είναι και η κατάσταση στα δελτία Τύπου των καναλιών όπου το κάθε κανάλι επιλέγει ότι το βολεύει και το παρουσιάζει. Για παράδειγμα, δελτίο ειδήσεων που είναι χαμηλά βγάζει δελτία τύπου και αναφέρει ότι είναι πρώτο στις τάδε ηλικίες, το άλλο κανάλι που είναι ας πούμε τελευταίο σε συνολική τηλεθέαση βγαίνει και λέει ότι στο διάστημα 19 Σεπτεμβρίου με 5 Νοεμβρίου τις Πέμπτες και τα Σάββατα στα δίωρα 3-5 το μεσημέρι και 1-3 την νύχτα είναι δεύτερο με ανοδικές τάσεις για την πρωτιά…