«Ρυτίδες» 76 ορόφων

Ο Νεοϋορκέζος Φρανκ Γκέρι, αρχιτέκτονας των στραπατσαρισμένων τενεκεδένιων μορφών, βάζει την υπογραφή του στον ουρανό του Μανχάταν

Το θέαμα ενός συγκινημένου 82χρονου δημιουργού προκαλεί αμηχανία. Είναι το όνειρο που έγινε πραγματικότητα. Είναι ο φόρος τιμής του γιου προς τον πατέρα, που μεγάλωσε μέσα στη φτωχή εννιαμελή οικογένεια εμιγκρέδων στη δυτική πλευρά της πόλης. «Αρχισε να δουλεύει στα 11 του και είχε μία σκληρή ζωή. Θα ήθελα να μοιραστώ μαζί του το 8 Spruce Street και να του πω γεια σου μπαμπά. Αυτός είμαι εγώ, εδώ ψηλά», λέει ο Φρανκ Γκέρι στην «Guardian».
Ο Φρανκ Γκέρι κατακτά, λοιπόν, τη Νέα Υόρκη. Με έναν ουρανοξύστη 76 ορόφων, στον αριθμό 8 της οδού Σπρους, στα νότια του Δημαρχιακού Μεγάρου και της Γέφυρας του Μπρούκλιν. Το μελό όμως σταματά εδώ. Και αρχίζει η ιστορία ενός οικοδομήματος που μοιάζει με μείξεις συμβόλων έτσι καθώς ορθώνεται απέναντι από το φημισμένο για το γοτθικό ύφος του Γούλγορθ Μπίλντινγκ.
Για κάποιους θυμίζει κατασκεύασμα σάιμποργκ με μυς και φλέβες να φουσκώνουν κάτω από τη μεταλλική επιδερμίδα του. Ή εγχείρημα του καλλιτέχνη Κρίστο να διπλώσει με πλισέ ύφασμα του Ισέι Μιγιάκε έναν ουρανοξύστη του Μανχάταν. «Σκεφτόμουν τον Μικελάντζελο και τον διάδοχό του Μπερνίνι. Οι δύο γλύπτες δημιουργούσαν εξαιρετικά όμορφους πακτωλούς πτυχωτών και αναδιπλωμένων υφασμάτων. Αγαπώ την αρχιτεκτονική ποιότητα των γραμμών τους και αυτές ενέπνευσαν την επιδερμίδα του κτιρίου», εξηγεί.
Ο ουρανοξύστης είναι ένας πύργος 903 διαμερισμάτων για κατοικία, με μέσο μηνιαίο ενοίκιο 2.630 δολάρια. Οι πέντε κάτω όροφοι θα στεγάσουν δημοτικό σχολείο. Και ο έκτος τις υπηρεσίες του νοσοκομείου της πόλης της Νέας Υόρκης – μέρος της συμφωνίας με την πολεοδομία προκειμένου να παραχωρηθεί το οικόπεδο.
Κατά τη διάρκεια της ημέρας, με τη συμβολή του ήλιου και του ουρανού, ο ουρανοξύστης πότε είναι ροζ και πότε χρυσίζει. Κάποιες ώρες η ασημένια επιφάνειά του γυαλίζει ή γίνεται μπρονζέ. Στη νότια όψη του υψώνεται σαν διάφανο κομμάτι ανοξείδωτου ατσαλιού, κομμένου με λέιζερ. Και προς την κορυφή του εκτοξεύεται μέσα από εντυπωσιακές ατσάλινες πτυχώσεις, που αλλού είναι πιο ελαφριές και αλλού τυλίγουν σφιχτά τον σκελετό του οικοδομήματος. Αυτή η κυματοειδής επιδερμίδα κατασκευάστηκε από 10.500 αυτοτελή κομμάτια ατσαλιού.
«Αρχικά θέλησα οι αναδιπλώσεις να τυλίγουν όλο το κτίριο. Αλλά ο υπεύθυνος μάρκετινγκ της κατασκευαστικής εταιρείας είπε ότι κάποιοι δεν θα ήθελαν διαμερίσματα με “ρυτίδες”. Γι’ αυτό και υπάρχει μία λεία πλευρά. Μετά άρχισαν να ζητάνε κυρίως τα “ρυτιδιασμένα” διαμερίσματα. Τότε ήταν που εκτίμησα την επίπεδη όψη. Ενας γεμάτος “ρυτίδες” πύργος δεν είχε το πολύ σκληρό ύφος που ταιριάζει στη Νέα Υόρκη».
Κόστος κατασκευής: 875 εκατομμύρια δολάρια. Με έναν ουρανοξύστη στο Μανχάταν να φέρει το όνομά του, ο Φρανκ Γκέρι έγινε κομμάτι του μύθου της μοντέρνας Αμερικής. Φυσικά έχουν προηγηθεί το Ντίσνεϊ Χολ στο Λος Αντζελες, η Μουσική Εμπειρία στο Σιάτλ, η Κλινική Κλίβελαντ στο Λας Βέγκας. Αλλά ο Γκέρι είναι διαφορετικός. Διάσημος, παραγωγικός, φιλόδοξος, με δικό του κόμικς χαρακτήρα στην τηλεοπτική σειρά «The Simpsons». Καλτ λεπτομέρεια: λοχίας του στον αμερικανικό στρατό, στον οποίο υπηρέτησε στις αρχές του ’50, ήταν ο Λέοναρντ Νιμόι. Ο μελλοντικός Μίστερ Σποκ του θρυλικού «Σταρ Τρεκ», που αν έβλεπε το 8 Spruce Street του στρατιώτη Γκέρι θα το χαρακτήριζε «υπερβολικά παράλογο».
Βέβαια ο Γκέρι απαντά πως «όταν μιλάς στους Νεοϋορκέζους, θέλεις να τους δείξεις κάτι σαν το έργο του Μπερνίνι ή του Πικάσο. Και όχι κάτι που προκαλεί γενική πλήξη».

Επιμέλεια: Εφη Φαλίδα
(Αναδημοσίευση από τα ΝΕΑ)