Συνέντευξη Τύπου Παπανδρέου – Ερντογάν. Στο επίκεντρο Κυπριακό και Αιγαίο – Συγκροτήθηκε Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας

Ειλικρινή βούληση ώστε να είναι πράγματι ιστορική η επίσκεψη του Ταγίπ Ερντογάν στην Ελλάδα διέκρινε ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου, χαρακτηρίζοντας τον Τούρκο ομόλογό του άνθρωπο που δεν φοβάται να πάρει ρίσκα για τη βελτίωση των διμερών σχέσεων.
Στην εισαγωγική του ομιλία ο κ. Γ. Παπανδρέου, στο πλαίσιο της κοινής συνέντευξης τύπου, αναφέρθηκε αναλυτικά στην πορεία των ελληνοτουρκικών σχέσεων την τελευταία δεκαετία, σημειώνοντας ιδιαίτερα τις διερευνητικές επαφές, ώστε να υπάρξει ουσιαστική βελτίωση των διμερών σχέσεων.
Χαρακτήρισε ιδιαίτερα σημαντική την πρώτη συνεδρίαση του ελληνοτουρκικού συμβουλίου συνεργασίας για θέματα χαμηλής πολιτικής, αλλά «υψηλής σημασίας», όπως τόνισε χαρακτηριστικά.
Ξεκαθάρισε, πάντως, ότι στη διαδικασία βελτίωσης των διμερών σχέσεων θα πρέπει να αποφεύγονται πράξεις που δεν έχουν κανένα όφελος για τη μία ή την άλλη πλευρά.
Επανέλαβε ότι η Ελλάδα στήριξε και στηρίζει την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας, υπογραμμίζοντας ότι θα πρέπει να γίνεται σεβαστό το Διεθνές Δίκαιο, οι θρησκευτικές και πολιτικές ελευθερίες.
Από την πλευρά του ο πρωθυπουργός της Τουρκίας τόνισε ότι οι διμερείς σχέσεις έχουν μπει σε πορεία αλλαγής, κάνοντας και εκείνος ιδιαίτερη μνεία στις συμφωνίες για τον τουρισμό, την καταπολέμηση της τρομοκρατίας και την ενέργεια.
Ο κ. Ερντογάν αναφέρθηκε και στην οικονομική κρίση -«η οποία είχε αφετηρία τις ΗΠΑ»- εκφράζοντας μάλιστα την άποψη ότι η Αντιπολίτευση θα έπρεπε να στηρίζει την προσπάθεια της κυβέρνησης να βγάλει τη χώρα από την κρίση.
Σχετικά με το Κυπριακό ο Τούρκος πρωθυπουργός είπε ότι η χώρα του είναι έτοιμη να ανοίξει τη διαδικασία των συνομιλιών προς κάθε πλευρά με τη συμμετοχή της ΕΕ, του ΟΗΕ, αλλά και των ΗΠΑ.
Παράλληλα εξέφρασε την άποψη ότι μέχρι το τέλος του χρόνου θα έχει υπάρξει εξέλιξη.
Για το θέμα του Αιγαίου είπε: «το Αιγαίο πρέπει να γίνει θάλασσα που ενώνει τις δύο πλευρές και όχι πεδίο αντιπαράθεσης».

Οι ερωτήσεις προς τους πρωθυπουργούς
Οι πρωθυπουργοί των δύο χωρών ρωτήθηκαν για το τι πρόκειται για να γίνει με τη Θεολογική Σχολή της Χάλκης, αλλά και τις πτήσεις στο Αιγαίο.
Ο κ. Ερντογάν υπογράμμισε την ανάγκη οι πτήσεις στο Αιγαίο να γίνονται από παροπλισμένα αεροπλάνα, ενώ τόνισε ότι σύντομα θα υπάρξει λύση στο θέμα του Ορφανοτροφείου της Πριγκήπου.

Για το θέμα της Χάλκης
Σχετικά με τη Θεολογική Σχολή είπε ότι σύντομα θα υπάρξει λύση στο θέμα της Χάλκης.
Παράλληλα, κάλεσε την ελληνική πλευρά να επιτρέψει την εκλογή (και όχι το διορισμό) του μουφτή στη Δυτική Θράκη, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι ούτε η Τουρκία αναμειγνύεται στο θέμα του Οικουμενικού Πατριάρχη.
Ο κ. Παπανδρέου αναφέρθηκε στο θέμα της Χάλκης και των μουσουλμάνων της Θράκης λέγοντας ότι τα θέματα δεν είναι διμερή.
Εξέφρασε μάλιστα την άποψη ότι η ύπαρξη του Οικουμενικού Πατριαρχείου είναι προτέρημα για την Τουρκία και είναι προς όφελός της να λειτουργεί εκεί.
Σχετικά με τους μουσουλμάνους της Ελλάδας, ο κ. Παπανδρέου ξεκαθάρισε ότι ο ίδιος και ως υπουργός εργάστηκε για να αρθούν οι όποιες αδικές εις βάρος των μουσουλμάνων της Δυτικής Θράκης.

Παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου
Ο κ. Ερντογάν ρωτήθηκε για τις παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου από τουρκικά αεροπλάνα, το casus belli της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, την παρουσία τουρκικών στρατευμάτων στην Κύπρο και την άρνηση της Αγκυρας να ανοίξει τα λιμάνια της στα κυπριακά πλοία.
Ο κ. Ερντογάν είπε ότι το θέμα του casus belli θα λυθεί, αλλά το θέμα αυτό δεν αφορά μόνο την τουρκική πλευρά.
Για τις παραβιάσεις επανέλαβε την επιθυμία της Αγκυρας οι πτήσεις των αεροπλάνων στο Αιγαίο να πετούν αφοπλισμένα.
Για το Κυπριακό υπενθύμισε το σχέδιο Ανάν και την προσωπική του πρωτοβουλία -προς τον ΓΓ του ΟΗΕ- να έρθει το θέμα στα Ηνωμένα Έθνη με την προσωπική του δέσμευση ότι «η Τουρκία θα βρίσκεται ένα βήμα πιο μπροστά ακόμα και από την ελληνική πλευρά».
Είπε δε ότι στη Σύνοδο που έγινε το 2004 στην Ελβετία η ελληνική και ελληνοκυπριακή πλευρά επιθυμούσε την αναβολή του δημοψηφίσματος.

Υπάρχει φόβος και δυσπιστία και από τις δυο πλευρές
Ο κ. Ερντογάν ξεκαθάρισε ότι τα λιμάνια της Τουρκίας θα άνοιγαν προς τα κυπριακά πλοία, εφόσον την ίδια ώρα άνοιγαν και τα λιμάνια της Κυπριακής Δημοκρατίας στα τουρκικά πλοία.
Απαντώντας ο κ. Παπανδρέου είπε ότι εξακολουθεί να υπάρχει φόβος και δυσπιστία, τόσο από την ελληνική πλευρά έναντι της Τουρκίας, όσο και από την άλλη πλευρά.
«Το θέμα είναι να αφήσουμε πίσω αυτή την εικόνα και να κοιτάξουμε το μέλλον».
Σχετικά με τις παραβιάσεις στο Αιγαίο, ο κ. Παπανδρέου είπε ότι το θέμα θα μπορούσε να λυθεί αν η Τουρκία έδινε σχέδια πτήσης: «έτσι δεν θα υπήρχαν αναχαιτίσεις».
Για το Κυπριακό ο κ. Παπανδρέου αναγνώρισε το θάρρος του κ. Ερντογάν να συζητά το Κυπριακό, σε αντίθεση με όσα λέγονταν παλαιότερα από την Αγκυρα «ότι το θέμα λύθηκε το 1974».
(Αναδημοσίευση από ΒΗΜΑonline)