Θεσμική αδιαφορία του υπουργείου Παιδείας απέναντι σε 400 χιλιάδες αποφοίτους ΑΕΙ ΤΤ
Η αναδιάρθρωση της Ανώτατης Εκπαίδευσης δια των νόμων 4521/2018, 4559/2018, 4589/2019 και 4610/2019 κατήργησε τον Τεχνολογικό Τομέα των Α.Ε.Ι. (πρώην Τ.Ε.Ι.) και τον ενέταξε στον Πανεπιστημιακό Τομέα, χωρίς όμως να προβλεφθεί διαδικασία αντιστοίχισης ή ισοτίμησης των πτυχίων 400.000 αποφοίτων πρώην Α.Ε.Ι. Τ.Τ. (Τ.Ε.Ι.) με τα πτυχία των νέων ακαδημαϊκών δομών.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα πτυχία μας να προέρχονται από τμήματα και ιδρύματα που δεν υφίστανται πλέον στον ακαδημαϊκό χάρτη, ενώ η μη άρση του διαχωρισμού ΠΕ – ΤΕ μας περιορίζει επαγγελματικά. Η απόδοση επαγγελματικών δικαιωμάτων κατώτερης κατηγορίας (Τ.Ε.) είναι νομικά και θεσμικά αβάσιμη, καθώς το πτυχίο Α.Ε.Ι. Τ.Τ. (Τ.Ε.Ι.) αποτελεί τίτλο Ανώτατης Εκπαίδευσης (άρθρο 1 ν. 2916/2001) και κατατάσσεται στο Επίπεδο 6 του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων (EQF), ισότιμο με τα πανεπιστημιακά πτυχία. Την στιγμή που η χώρα μας αντιμετωπίζει σοβαρό πρόβλημα διαρροής επιστημονικού δυναμικού (brain drain), το ίδιο το κράτος μας ωθεί στη μετανάστευση, καθώς στο εξωτερικό το πτυχίο μας αναγνωρίζεται ως πανεπιστημιακό δεδομένου ότι σε παγκόσμιο επίπεδο κριτήριο βαθμίδας αποτελούν οι διδακτικές μονάδες (ECTS).
Παρότι το ζήτημα της αναγνώρισης των πτυχίων των αποφοίτων πρώην Α.Ε.Ι. Τεχνολογικού Τομέα (Τ.Ε.Ι.) θα έπρεπε να αποτελεί προτεραιότητα για το Υπουργείο Παιδείας, εξακολουθεί να παραμένει άλυτο, δημιουργώντας θεσμική και επαγγελματική ανασφάλεια. Το θέμα έχει τεθεί επανειλημμένα στο Κοινοβούλιο μέσω πολλών γραπτών και επίκαιρων ερωτήσεων, χωρίς ουσιαστική ανταπόκριση από την Πολιτεία. Ενδεικτικά:
1. Βασίλειος Κεγκέρογλου (ΠΑΣΟΚ – Ηράκλειο), υπ’ αριθμ. 4570/25-2-21 – «Χωρίς επαγγελματικά δικαιώματα και διαδικασίες αντιστοίχισης οι απόφοιτοι Τ.Ε.Ι.»
2. Κωνσταντίνος Μπούμπας (Ελληνική Λύση – Σέρρες), υπ’ αριθμ. 577/17-3-23 – «Αντιστοίχιση πτυχίων αποφοίτων πρώην Τ.Ε.Ι. με νέα πανεπιστημιακά τμήματα»
3. Ελένη Βατσινά (ΠΑΣΟΚ – Ηράκλειο), υπ’ αριθμ. 616/22-1-24 – «Αντιστοίχιση πτυχίων πρώην Τ.Ε.Ι. με τα νέα πανεπιστημιακά τμήματα»
4. Αφροδίτη Κτενά (ΚΚΕ – Βόρειος Τομέας Αθηνών), υπ’ αριθμ. 3011/3-2-25 – «Εμπαιγμός για την αντιστοίχιση πτυχίων και επαγγελματικά δικαιώματα αποφοίτων Τ.Ε.Ι.»
5. Ελένη Βατσινά (ΠΑΣΟΚ – Ηράκλειο), υπ’ αριθμ. 661/17-03-25 – «Η επί επτά έτη εκκρεμούσα αντιστοίχιση πτυχίων των αποφοίτων των πρώην Α.Ε.Ι. Τ.Τ. με τα αντίστοιχα ακαδημαϊκών δομών και τα προβλήματα που έχει δημιουργήσει στους αποφοίτους του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστήμιου (πρώην Τ.Ε.Ι. Κρήτης)»
Στην επίκαιρη ερώτηση της κας. Βατσινά (υπ’ αριθμ. 616/22-1-24), η τότε Υφυπουργός Παιδείας κα. Μακρή μετέφερε τη κατηγορηματική δέσμευση του τότε Υπουργού Παιδείας κ.Πιερρακάκη περί επίλυσης του ζητήματος.
Στη δευτερολογία της, επιβεβαίωσε ότι υπάρχει σχετική επιτροπή που επεξεργάζεται την ακαδημαϊκή αντιστοίχιση των πτυχίων, χωρίς όμως να καθορίσει σαφές χρονοδιάγραμμα. Μέχρι σήμερα, καμία δέσμευση δεν έχει υλοποιηθεί (απόσπασμα στο: https://www.youtube.com/watch?v=C8lfq8uAzlY).
Στις 23-05-2024, στο κεντρικό δελτίο ειδήσεων του Κρήτη TV σε ερώτηση της δημοσιογράφου όπου απεύθυνε ξεκάθαρο ερώτημα για τα την αντιστοίχιση πτυχίων των αποφοίτων των πρώην Α.Ε.Ι. Τ.Τ. (Τ.Ε.Ι.), ο πρώην Υπουργός Παιδείας κ. Κυριάκος Πιερρακάκης δήλωσε ότι το Υπουργείο ακολουθεί τις διατάξεις του άρθρου 66 του ν. 4610/2019, που αφορά την αντιστοίχιση σχολών μηχανικών πανεπιστημίου. Ανέφερε ότι το 2022 εκδόθηκε κοινή υπουργική απόφαση μεταξύ των Υπουργείων Παιδείας και Μεταφορών για τα κριτήρια αντιστοίχισης, ενώ συγκροτήθηκε επιτροπή που υποβάλλει προτάσεις για την ακαδημαϊκή αντιστοίχιση, η οποία, όπως είχε πει θα ολοκλήρωνε σύντομα το έργο της (απόσπασμα στο: https://www.youtube.com/watch?v=C8lfq8uAzlY).
Στις 09-12-2024, ο πρώην Υπουργός Υποδομών & Μεταφορών κ. Χρήστος Σταϊκούρας είχε ανακοινώσει στη Βουλή ότι τα συναρμόδια Υπουργεία ετοιμάζουν νομοθετική ρύθμιση για τα επαγγελματικά δικαιώματα πτυχιούχων Α.Ε.Ι. Τ.Τ. (Τ.Ε.Ι.), καθώς η επιτροπή που συγκροτήθηκε στις 16-03-2022 ολοκλήρωσε τις εργασίες της χωρίς να υποβάλει προτάσεις με τα Υπουργεία να εξετάζουν τις βέλτιστες επιλογές με βάση το υλικό που συγκεντρώθηκε.
Έκτοτε έχει περάσει ένας χρόνος, Υπουργός Παιδείας άλλαξε, αλλά πρόοδος καμία. Δεν υπήρξε ποτέ διάλογος από τον κ.Πιερρακάκη με αρμόδιους φορείς/συλλόγους αποφοίτων Α.Ε.Ι. Τ.Τ. (Τ.Ε.Ι.), ούτε υλοποιήθηκε καμία από τις «δεσμεύσεις» του. Οι απαντήσεις στις απλές βουλευτικές ερωτήσεις, όταν δίνονταν, περιορίζονταν σε απλή παράθεση γεγονότων, ενώ ακόμη και οι αρμόδιοι παραδέχονται ότι τα ΤΕΙ ήταν ισότιμα με τα Πανεπιστήμια.
Η μη αναγνώριση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων πρώην Α.Ε.Ι. Τεχνολογικού Τομέα (Τ.Ε.Ι.) αποτελεί ένα χρόνιο θεσμικό πρόβλημα που διαρκεί πάνω από 30 χρόνια. Παρά το γεγονός ότι το πτυχίο Τ.Ε.Ι. αναγνωρίζεται ως τίτλος Ανώτατης Εκπαίδευσης (ν. 2916/2001) και αντιστοιχεί στο Επίπεδο 6 του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων (EQF) 240 Δ.Μ. (ECTS), τα επαγγελματικά δικαιώματα σε πολλά τμήματα πρώην Α.Ε.Ι. Τ.Τ. (Τ.Ε.Ι.) δεν έχουν ποτέ καθοριστεί από την Πολιτεία. Η αδράνεια αυτή έχει οδηγήσει σε σοβαρές νομικές συνέπειες για το Ελληνικό Δημόσιο. Σύμφωνα με απόφαση του Διοικητικού Εφετείου Αθηνών, η μη αναγνώριση επαγγελματικών δικαιωμάτων στους αποφοίτους Α.Ε.Ι. Τ.Τ. (Τ.Ε.Ι.) συνιστά εξακολουθητική αδικοπραξία, παρέχοντας στους θιγόμενους πτυχιούχους το δικαίωμα να διεκδικούν αποζημιώσεις ανά πενταετία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί ο Σύλλογος Μηχανικών Ανακαίνισης & Αποκατάστασης Κτιρίων, που διεκδικεί εδώ και χρόνια τον καθορισμό επαγγελματικών δικαιωμάτων, χωρίς καμία πρόοδο.
Σύμφωνα με το esos.gr (πηγή: https://www.esos.gr/arthra/87962/epaggelmatika-dikaiomata-alles-22840-eyro-os-apozimiosi-se-apofoitoys-tei-gia-tin), το Υπουργείο Παιδείας έχει ήδη καταδικαστεί σε καταβολή αποζημιώσεων άνω του 1,5 εκατομμυρίου ευρώ για ηθική βλάβη αποφοίτων πρώην Α.Ε.Ι. Τ.Τ. (Τ.Ε.Ι.) λόγω της μη αναγνώρισης επαγγελματικών δικαιωμάτων σε καταργημένες σχολές.
Κερασάκι στην τούρτα αποτελεί η απόφαση υπ’ αριθμ. ΑΔΑ: 9ΛΓΑ46ΜΤΛ6-ΚΗ0 η οποία παρέχει τη δυνατότητα σε δημόσιες υπηρεσίες να ανακατανέμουν θέσεις κατηγορίας Τεχνολογικής Εκπαίδευσης (ΤΕ) σε θέσεις Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (ΠΕ), χωρίς ωστόσο να έχει προηγηθεί ενιαίος κλάδος Ανώτατης Εκπαίδευσης όπως πολλοί κυβερνητικοί παράγοντες έχουν αναφέρει κατά καιρούς, γεγονός που συνιστά παραβίαση της αρχής της ισότητας και οδηγεί σε επαγγελματική υποβάθμιση των αποφοίτων Α.Ε.Ι. Τ.Τ. (Τ.Ε.Ι.) αφού μας εξαιρεί από οποιαδήποτε διαδικασία διεκδίκησης θέσεων στον δημοσιοϋπαλληλικό τομέα. Αυτό συνιστά σαφή παραβίαση της αρχής της ισότητας, καθώς το πτυχίο Α.Ε.Ι. Τ.Τ. (Τ.Ε.Ι.) αναγνωρίζεται ως τίτλος Ανώτατης Εκπαίδευσης (ν. 2916/2001) και αντιστοιχεί στο Επίπεδο 6 του Ευρωπαϊκού Πλαισίου Προσόντων (EQF). Για όλα αυτά απαιτούμε:
1. Άρση διαχωρισμού Π.Ε. – Τ.Ε., απόδοση σύγχρονων επαγγελματικών δικαιωμάτων, αντάξιων των τίτλων σπουδών μας έναντι των παρωχημένων δικαιωμάτων Τ.Ε., που βασίζονται σε αναχρονιστικά νομικά πλαίσια (μερικά εξ’ αυτών και σε βασιλικά διατάγματα).
2. Την άμεση έκδοση ειδικού νόμου αντιστοίχισης πτυχίων των αποφοίτων Α.Ε.Ι. Τ.Τ. (Τ.Ε.Ι.) με τα τμήματα των νέων ακαδημαϊκών δομών του ν.4610/2019. Προτείνουμε η εν λόγω διαδικασία να επιτρέπει την αυτοδίκαιη ένταξη των αποφοίτων στα εκάστοτε οικεία τμήματα (ακόμη και διαφορετικών Α.Ε.Ι.) με κύριο κριτήριο την συμπλήρωση διδακτικών μονάδων (ECTS) των πτυχίων των αποφοίτων σε σχέση με αυτών που έχουν τα τμήματα εισαγωγής (αν κι εφόσον αυτή κριθεί αναγκαία) μέσω ειδικής επιτροπής.
3. Σαφές χρονοδιάγραμμα από το Υπουργείο Παιδείας για την επίλυση του ζητήματος μας προς ενημέρωση των Συλλόγων Αποφοίτων Α.Ε.Ι. Τ.Τ (είτε ακαδημαϊκοί είτε κλαδικοί).
4. Την άμεση απόδοση εργασιακών δικαιωμάτων σε όσα απ’ τα νέα τμήματα ν.4610/2019 δεν έχουν λάβει ακόμα (π.χ. ΕΛΜΕΠΑ, ΠΑΔΑ κλπ.). Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι σε μερικά απ’ τα νέα τμήματα του ν.4610/2019, υπάρχουν ακόμη εκκρεμότητες που καθυστερούν την απόδοση εργασιακών δικαιωμάτων.
Η συνεχιζόμενη αδράνεια της Πολιτείας συνιστά παραβίαση της αρχής της ισότητας και της επαγγελματικής υποβάθμισης χιλιάδων αποφοίτων Α.Ε.Ι. Τ.Τ. (Τ.Ε.Ι.). Απαιτούμε άμεση και ουσιαστική αποκατάσταση της αδικίας που έχουμε υποστεί. Το ζήτημα της αναγνώρισης των επαγγελματικών δικαιωμάτων των αποφοίτων Α.Ε.Ι. Τ.Τ. (Τ.Ε.Ι. – ΑΣΕΤΕΜ/ΣΕΛΕΤΕ & ΑΣΠΑΙΤΕ) δεν αποτελεί απλώς μία εκκρεμότητα διοικητικού χαρακτήρα, αλλά συνιστά μια θεσμική αδικία με σοβαρές νομικές και οικονομικές προεκτάσεις για το Ελληνικό Δημόσιο και τους άμεσα θιγόμενους πτυχιούχους.