ΕΡΤ: Σε ένα βράδυ από Νεοδημοκράτες έγιναν Πασοκτζήδες

Όνειρο όλων να κάνουν τη δημόσια ραδιοτηλεόραση μικρό BBC της Νοτιοανατολικής Ευρώπης

– Του Πέτρου Κοντραφούρη*

Από την ΕΡΤ έχουν περάσει, αρκετές δεκάδες «σωτήρες» (πάνω από 100) όλων των επαγγελμάτων, ειδικοτήτων και αποχρώσεων. Ακαδημαϊκοί, δικηγόροι, καθηγητές, επιχειρηματίες, διανοούμενοι, καλλιτέχνες, στρατιωτικοί, πλοιοκτήτες και κάθε είδους κυβερνητικός ευνοούμενος ή κυβερνητικός φίλος. Ακόμη και δύο υπουργοί, ο ένας μάλιστα με έδρα το Ραδιομέγαρο, διορίστηκαν για να δαμάσουν τη «λερναία Ύδρα» αλλά χωρίς αποτέλεσμα.

Όλοι με ένα όνειρο να κάνουν την δημόσια τηλεόραση ένα μικρό BBC, της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Την προσπάθεια αυτή είχε ενισχύσει και ο πρώην γενικός διευθυντής του BBC Σερ Χιού Γκρήν που είχε κληθεί από τον ίδιο τον Κωνσταντίνο Καραμανλή αμέσως μετά τη μεταπολίτευση το 1974, η οποία έκθεση έμεινε στα συρτάρια του ραδιομεγάρου και του Μαξίμου.

Γιατί όπως είχε πει και ο αείμνηστος Γιώργος Ρωμαίος που πέρασε από τη διοίκηση στο Ραδιομέγαρο, η ΕΡΤ δεν μπορεί να γίνει BBC γιατί οι έλληνες δεν μπορούν να γίνουν Εγγλέζοι.

Ο Λεωνίδας Κύρκος είχε χαρακτηρίσει την ΕΡΤ, μια καλλονή σε ομορφιά και πόρνη πολυτελείας, που οι εκάστοτε διοικήσεις απολαμβάνουν τους καρπούς, ασελγούν επάνω της και στη συνέχεια την εγκαταλείπουν.

Ο καθηγητής, ακαδημαϊκός και δάσκαλος Ι.Μ.Παναγιωτόπουλος, που υπηρέτησε στην ΕΡΤ για λίγο, δεν άντεξε για πολύ, είχε χαρακτηρίσει τη δημόσια τηλεόραση, ένα «Κιούπι με μέλι». Αρουραίοι όμως βρίσκουν-όπως έλεγε- τον τρόπο και μπαίνουν στο κιούπι, να τρώνε και απολαμβάνουν τις λιχουδιές και το μέλι. Από την πάχυνση όμως δυσκολεύονται να βγουν και όταν τελειώσει το μέλι αποχωρούν για να έρθουν οι επόμενοι.

Η ΕΡΤ, είναι ένα πλούσιο μαγαζί γωνία, αλλά πολύπαθο και εγκαταλελειμμένο με πολλές ασθένειες που ξεκίνησαν παιδικές και στην πορεία ενηλικιώθηκαν προκαλώντας μόνιμη αναπηρία, από τη γέννηση της μέχρι σήμερα που Ραδιοφωνία και τηλεόραση γεννήθηκαν στην Ελλάδα μέσα από δυο δικτατορίες.

Δεν είναι τυχαίο ότι από τη γέννηση της ραδιοφωνίας το 1936, μέχρι σήμερα το 2024, η δημόσια ραδιοτηλεόραση, 80 σχεδόν χρόνια μετά, η ονομασία της, με διάφορες, αλλαγές παραλλαγές και ονομασίες έχει σπάσει κάθε ρεκόρ ονοματοδοσίας όπως:

ΥΡΕ, ΑΕΡΕ, ΕΙΡ, ΕΙΡΤ, ΕΡΤ1, ΕΡΤ2 (ΥΕΝΕΔ), ΕΡΤ3, ΝΕΤ, ΕΤ-1, ΕΤ-2, EΡA, ΕΡΤψηφιακή- σπόρ-πρίσμα-σινέ-info, ΕΔΤ, ΔΤ, ΝΕΡΙΤ, ΕΡΤ, ΕΡΤ-1 ΕΡΤ-2 ΕΡΤ-3, και ERT News, ERTflix.

Μια σύντομη αναδρομή μας φέρνει πίσω στο 1936-1938, όταν δημιουργείται στην Αθήνα ο πρώτος ραδιοφωνικός σταθμός με την επωνυμία ΥΡΕ (υπηρεσία ραδιοφωνικών εκπομπών) που καλύπτει την ευρύτερη περιοχή της Αττικής, και ανήκει στον ΡΣΑ (ραδιοφωνικός σταθμός Αθηνών). Το 1938 με απόφαση Μεταξά ονομάζεται ΑΕΡΕ (ανώνυμη εταιρία ραδιοφωνικών εκπομπών) τον οποίο εγκαινιάζει ο βασιλιάς Γεώργιος ο Β΄.

Το 1939 ο Μεταξάς θέλοντας να επιβάλει λογοκρισία και να κάνει προπαγάνδα σαν δικτάτορας, κλείνει για ένα βράδυ το σταθμό, απολύει όλους τους εργαζόμενους, και τον επαναλειτουργεί με προσωπικό που ασπάζεται τα πιστεύω του και τη δικτατορία που έχει επιβάλει.

Πολύ νωρίτερα στις 25 Μαρτίου 1928 ο Σαλονικιός ραδιοηλεκρολόγος Χρήστος Τσιγγιρίδης δημιουργεί τον πρώτο ερασιτεχνικό σταθμό στη Θεσσαλονίκη και μεταδίδει ραδιοφωνική εκπομπή.

Ο πόλεμος του 1940 βρίσκει το ραδιοφωνικό σταθμό Αθηνών υπό την κατοχή των γερμανών. Λίγο πριν πέσει στα χέρια των κατακτητών ο Κωστής Παλαμάς απευθύνει ένα συγκλονιστικό μήνυμα πριν αρχίσει να μεταδίδει τη γερμανική προπαγάνδα απευθυνόμενος στον ελληνικό λαό και τους νέους λέγοντας: «Τούτο το λόγο θα σας πω δεν έχω άλλο κανένα, μεθύστε μετ΄ αθάνατο κρασί του ΄21».

Με τη λήξη του πολέμου το 1945, με τη Συντακτική πράξη 54/1945 «περί ιδρύσεως του Εθνικού ιδρύματος Ραδιοφωνίας» καταργείται το ΑΕΡΕ( ανώνυμη εταιρία ραδιοφωνικών εκπομπών) και δημιουργείται το Ε.Ι,Ρ (Εθνικό Ίδρυμα Ραδιοφωνίας). Ένας από τους βασικούς συντελεστές και διευθυντής προγράμματος αναλαμβάνει ο μεγάλος μας Οδυσσέας Ελύτης.

Το ΕΙΡ λειτουργεί με 150-200 μονίμους υπαλλήλους και συνεργάζεται, με ανθρώπους της τέχνης, των γραμμάτων και τεχνών, ηθοποιούς, ακαδημαϊκούς, συγγραφείς και διανοούμενους οι οποίοι πληρώνονται για τις υπηρεσίες που προσφέρουν και θεωρούνται μόνιμοι συνεργάτες. Η ελληνική ραδιοφωνία αναπτύσσεται και το ΕΙΡ απλώνεται με τοπικούς ραδιοσταθμούς σχεδόν σε όλη την Ελλάδα ενώ δημιουργεί νέα προγράμματα με κέντρο μετάδοσης τα υπόγεια του Ζαππείου.

Μετά τον Οδυσσέα Ελύτη από τη διοίκηση του ΕΙΡ περνούν μέχρι και το 1967 αξιόλογες προσωπικότητες, όπως ο αξιωματικός του πολεμικού ναυτικού πλοίαρχος του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου, Πύρρος Σπυρομήλιος (ο μεγάλος έρωτας της Μελίνας Μερκούρη), ο Αναστάσιος Πεπονής κ.ά.

Οι Ένοπλες δυνάμεις δεν μένουν ασυγκίνητες από τη δύναμη του Ραδιοφώνου και την ίδια περίοδο στη Γεωγραφική υπηρεσία στρατού, κοντά στη σχολή Ευελπίδων λειτουργούν τον Ραδιοφωνικό σταθμό Ενόπλων Δυνάμεων.

Στα μέσα του 1965 μια ομάδα τεχνικών και προγράμματος του τότε ΕΙΡ ξεκινά δοκιμαστικές μεταδόσεις για τον πρώτο τηλεοπτικό σταθμό στην Ελλάδα και στις 23 Φεβρουαρίου 1966 μεταδίδει την πρώτη εικόνα με εκφωνήτρια την Ελένη Κυπραίου από το μέγαρο του ΟΤΕ στην Γ΄ Σεπτεμβρίου.

Το ΕΙΡ ξεκινάει σταδιακά ημερήσιο πρόγραμμα για λίγες ώρες καθημερινά και από τις 11 Απριλίου του ιδίου έτους παρουσιάζει και δελτία ειδήσεων.

Νωρίτερα το 1960 η ΔΕΗ, έχει ξεκινήσει δοκιμαστικές τηλεοπτικές μεταδόσεις στη Θεσσαλονίκη σε τοπικό επίπεδο που θα βοηθήσει αργότερα την εξέλιξη της εικόνας.

Οι ένοπλες δυνάμεις με το ραδιοφωνικό σταθμό δεν μένουν ασυγκίνητες και δημιουργούν στην Γεωγραφική υπηρεσία στρατού τη δική τους τηλεόραση την οποία ονομάζουν ΤΕΔ (τηλεόραση ενόπλων δυνάμεων).

Το στρατιωτικό πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967, βρίσκει τη νεογέννητη τηλεόραση να «μπουσουλά» με τις πάνες ακόμα στο παιδικό της κορμάκι.

Οι συνταγματάρχες γνωρίζοντας τη δύναμη της Ραδιοφωνίας και τηλεόρασης, οι διοικήσεις στρατιωτικοποιούνται και η ελευθερία του λόγου και της εικόνας μπαίνει στο γύψο. Γνωρίζοντας όμως τη δύναμη της, το ΕΙΡ, το ονομάζει το 1970 ΕΙΡΤ (Εθνικό Ίδρυμα ραδιοφωνίας Τηλεόρασης) με την κατασκευή του Ραδιομεγάρου της Αγίας Παρασκευής.

Η κεντρική διοίκηση είναι στο ιδιόκτητο κτήριο του ΕΙΡ, Ρηγίλλης και Μουρούζη. Οι μεταδόσεις μέχρι την ολοκλήρωση του κτηρίου, προγράμματος και ειδήσεων γίνονται από το κτήριο του ΟΤΕ Γ΄ Σεπτεμβρίου.

Την ίδια περίοδο στις 14 Νοεμβρίου 1970 η ΤΕΔ (τηλεόραση ενόπλων δυνάμεων) από τη Γεωγραφική υπηρεσία στρατού μεταφέρεται στην Κατεχάκη και με το νομοθετικό διάταγμα του στρατιωτικού καθεστώτος 722/70 συστήνεται η ΥΕΝΕΔ η οποία και υπάγεται στο υπουργείο Εθνικής Άμυνας.

Από το 1967, μέχρι και τα μέσα του 1974 ήταν μια περίοδος που η ελευθερία δεν λειτουργούσε μέσα από δημοκρατικές διαδικασίες. Αν και βρισκόμουν στο εξωτερικό ήταν πάρα πολύ δύσκολο να διαβάζεις καθημερινά αρνητικά σχόλια για την πατρίδα σου. Παρά τις αλλαγές και παραλλαγές των στρατιωτικών, το Πολυτεχνείο το 1973 έδωσε κάποια ελπίδα, (νωρίτερα είχε προηγηθεί η νομική σχολή) πως κάτι νέο φαινόταν να έρχεται στο βάθος του ορίζοντα!

Στις αρχές του 1974 το Ραδιομέγαρο της Αγίας Παρασκευής έχει ολοκληρωθεί και σταδιακά ξεκινάει η μετεγκατάσταση της τηλεόρασης του ΕΙΡΤ από το μέγαρο του ΟΤΕ στο ραδιομέγαρο που έχει σχεδιαστεί στα πρότυπα της Ιταλικής ΡΑΪ, με ιταλούς και έλληνες κατασκευαστές.

Χαρακτηριστικό είναι και το στιγμιότυπο που μου έχουν μεταφέρει εργαζόμενοι εκείνη την περίοδο, σε παρατήρηση λοχαγού (ονόματι Ανδρεόπουλος) που παρακολουθούσε μια εγγραφή μέσα στο στούντιο, με τους προβολείς να είναι στραμμένοι προς διάφορα σημεία του χώρου και των προσκεκλημένων για να έχουν σωστό φωτισμό.

Ο λοχαγός απαίτησε από τους τεχνικούς, να βάλουν τάξη στους προβολείς και να μην φαίνεται αυτή η ανακατωσούρα, άσχετος όντας με μια τηλεοπτική παραγωγή. Εδώ ο ψυχίατρος είναι αναγκαίος. Σταδιακά η μετεγκατάσταση ολοκληρώνεται στο Ραδιομέγαρο και από της αρχές καλοκαιριού το πρόγραμμα βγαίνει στον αέρα από την Αγία Παρασκευή.

Η τραγωδία της Κύπρου και η επιστροφή Κωνσταντίνου Καραμανλή έφερε με δραματικό τρόπο την αποκατάσταση της δημοκρατίας. Η αποκατάσταση της δημοκρατίας φέρνει στη διοίκηση του ΕΙΡΤ δυο προσωπικότητες με κύρος και ιστορία. Ο Δημήτρης Χόρν και ο Παύλος Μπακογιάννης που έδινε τη μάχη από τη γερμανική Nτοϊτσε Βέλλε γράφοντας τη δική του ιστορία. Μαζί τους διευθυντής προγράμματος διορίζεται ο μεγάλος θεατρικός σκηνοθέτης Αλέξης Σολωμός.

Χόρν και Μπακογιάννης είναι ένα αχτύπητο δίδυμο, αλλά η πολιτική κατάσταση είναι τεταμένη και φέρνει συγκρούσεις. Μετά τη διενέργεια των εκλογών του Νοεμβρίου 1974 τη νίκη Καραμανλή, η κυβέρνηση αναλαμβάνει δράση για μια ελεύθερη ραδιοτηλεόραση για να λειτουργεί κάτω από δημοκρατικές διαδικασίες.

Μέχρι τότε επικεφαλής του ΕΙΡΤ ήταν ένας γενικός διευθυντής που ρύθμιζε τα πάντα. Όπως και στην ΥΕΝΕΔ τη διοίκηση ασκούσε αξιωματικός των Ενόπλων Δυνάμεων.

Στις αρχές του 1975 η κυβέρνηση ψηφίζει το ν.230/75 για τη σύσταση της ελληνικής Ραδιοτηλεόρασης με την ονομασία ΕΡΤ (Ελληνική Ραδιοφωνία, Τηλεόραση). Ο νόμος προβλέπει ΔΣ και τις διάφορες υπηρεσίες και λειτουργία της ραδιοτηλεόρασης και τη δημιουργία μεγάλης εταιρίας παραγωγής προγραμμάτων όπως και στο εξωτερικό, ενώ όλοι οι εργαζόμενοι του Ραδιομεγάρου, με οποιαδήποτε σχέση εργασίας, προσλαμβάνονται στην ΕΡΤ με συμβάσεις αορίστου χρόνου. Με άλλον νόμο του 1977 βελτιώνεται ακόμη περισσότερο η ΕΡΤ.

Στο πρώτο ΔΣ και τη διοίκηση συμμετέχουν σημαντικές προσωπικότητες χωρίς ιδιαίτερο πολιτικό χρώμα. Όπως Ι.Μ. Παναγιωτόπουλος, Νίκη Γουλανδρή Δ. Κόρσος, Ν. Καβουνίδης, Βασίλης Κοραχάης κ.ά. Γενικός διευθυντής διορίζεται ο Γιάννης Λάμψας, με αναπληρωτή για το πρόγραμμα τον σκηνοθέτη του (Ζ) Ροβήρο Μανθούλη και διευθυντής τηλεόρασης ο Φώτης Μεσθεναίος (βλ. «Μινόρε της αυγής»). Θέση συμβούλου με διευθυντικές αρμοδιότητες για τη ραδιοφωνία, αναλαμβάνει ο μεγάλος μας Μάνος Χατζηδάκης και διευθυντής ειδήσεων ο δημοσιογράφος Θόδωρος Καρζής, μια ξεχωριστή πεφωτισμένη προσωπικότητα.

Παράλληλα στις ειδήσεις δημιουργείται και τμήμα ανασύνταξης ειδήσεων με επικεφαλής την Άννα Μωραΐτη, αργότερα Παναγιωταρέα λόγο γάμου που εξελίχθηκε σε δημοσιογράφο και καθηγήτρια Πανεπιστημίου. Υφυπουργός Τύπου αρμόδιος για τη Ραδιοτηλεόραση και τον Τύπο ο αείμνηστος Τάκης Λαμπρίας.

Με αυτή τη σύνθεση πίστευε κανείς ότι η δημόσια ραδιοτηλεόραση θα γράψει τη δική της ιστορία. Ο Γιάννης Λάμψας λειτούργησε αυταρχικά θέλοντας να επιβάλει τις δικές του απόψεις, με αποτέλεσμα να έρθει σε σύγκρουση, τόσο με τον Μάνο Χατζηδάκη όσο και μέλη της διοίκησης. Μάλιστα δεν δίστασε να απολύσει και στενό συνεργάτη του Μάνου Χατζηδάκη και να αφαιρέσει από τον ίδιο τις διευθυντικές αρμοδιότητες, αν και είχε ήδη δημιουργήσει το τρίτο πρόγραμμα. Η σύγκρουση Λάμψα-Χατζηδάκι, λίγο αργότερα έφερε την απομάκρυνση Λάμψα και άλλων στελεχών.

Η… μπάλα μάλιστα, είχε πάρει και εμένα που από την τηλεόραση βρέθηκα στο ραδιόφωνο χωρίς να γνωρίζω τους λόγους. Τη λύση έδωσε ο Βαγγέλης Μπίστικας που είχε αναλάβει διευθυντής ειδήσεων και με πήρε στον τομέα της ενημέρωσης.

Τη γενική διεύθυνση έχει αναλάβει ο απόστρατος πιλότος της πολεμικής αεροπορίας Δ. Χόνδρος, ο οποίος σε ένα από τα ΔΣ την ώρα της συνεδρίασης έπαθε εγκεφαλικό και αργότερα έχασε τη ζωή του. Τη θέση του μέχρι της εκλογές του 1981 πήρε ο Νίκος Δεληπέτρος, με αναπληρωτή το δικηγόρο Γ. Στεφανάκη και των ειδήσεων ο Άρης Μπουλούκος. Μέσα σε αυτή την κατάσταση η ΕΡΤ έχασε τη μεγάλη ευκαιρία για να αποκτήσει ένα δυναμικό και ανταγωνιστικό προφίλ και να προετοιμαστεί για το μέλλον.

Παράλληλα είχε ξεκινήσει, δοκιμαστικές μεταδόσεις, για την μετατροπή της ασπρόμαυρης εικόνας σε έγχρωμη. Το σύστημα που είχε επιλεγεί λόγω Καραμανλή ήταν το γαλλικό SEACAM που χρησιμοποιούσαν η Γαλλία, η Ρωσία και ελάχιστες ακόμη χώρες. Αντίθετα οι περισσότερες χώρες χρησιμοποιούσαν το σύστημα PAL, ενώ η Αμερική είχε δικό της σύστημα το NTNC. Αργότερα και η ΕΡΤ υιοθέτησε το PAL, αφού και τα ιδιωτικά στούντιο παραγωγής χρησιμοποιούσαν το ίδιο σύστημα.

Μέχρι και τις εκλογές του 1981 η ΕΡΤ, είχε κάνει κάποια βήματα, έστω και μπουσουλώντας. Δημιούργησε το στούντιο στη Θεσσαλονίκη, δίπλα από τη γεωργική σχολή (αργότερα μετακόμισε στη λεωφόρο στρατού και έγινε η ΕΡΤ-3), για τη μετάδοση ειδήσεων από τη βόρειο Ελλάδα και άλλα περιφερειακά προγράμματα. Το στούντιο δημιούργησαν τεχνικοί της ΕΡΤ, οι οποίοι είχαν φθάσει από το Ραδιομέγαρο με τη βοήθεια τότε και του Τέρενς Κουίκ. Αρχικά λειτουργούσε με ένα μίγμα προσώπων από το Ραδιομέγαρο και τη Θεσσαλονίκη.

Προσωπικά είχα βρεθεί πολλές φορές στο στούντιο της Θεσσαλονίκης για να βοηθήσω το νέο τηλεοπτικό εγχείρημα μέχρι να εκπαιδευτεί πλήρως το προσωπικό της Θεσσαλονίκης. Αργότερα ανάλογα, μικρότερα στούντιο για μεταδόσεις ειδήσεων και διαφόρων γεγονότων, έγιναν στην Πάτρα, κοντά στο Ρίο και το Ηράκλειο της Κρήτης.

Τα δελτία ειδήσεων παρουσίαζαν αρχικά ο ηθοποιός Αλέξανδρος Αντωνόπουλος, ο εκφωνητής Ραδιοφώνου Κώστας Σιδηρόπουλος, Νίκος Ρούσος και άλλοι, στη συνέχεια πέρασε στα χέρια των δημοσιογράφων με παρουσιαστές μεταξύ άλλων. Νίκος Ρίζος, Λιάνα Κανέλλη, Αντώνης Ζησιμάτος, Κώστας Χούντας Αποστόλης Αποστολόπουλος Κώστας Σερέζης, Κώστας Γαλανόπουλος Δημήτρης Κωνσταντάρας, Ευγένιος Ανδρικόπουλος κ.α. Ξεχωριστή προσωπικότητα και πανέξυπνη ήταν η Λιάνα Κανέλλη.

Βεβαίως δεν θα μπορούσα να αγνοήσω τους δημοσιογράφους αθλητικών ειδήσεων και γεγονότων όπως: Γιάννης Διακογιάννης, Βαγγέλης Φουντουκίδης, Μανόλης Μαυρομάτης, Γιάννης Μαμουζέλος, Φίλιππος Συρίγος και άλλα ονόματα.

Την ίδια σχεδόν περίοδο το 1980 εμφανίζεται στο ραδιόφωνο και η μεγάλη κυρία της ελληνικής δημοσιογραφίας Μαρία Ρεζάν, με μία εκπομπή στο πρώτο πρόγραμμα της ελληνικής ραδιοφωνίας: «Μια ώρα έτσι χωρίς πρόγραμμα». Μια εκπομπή που έσπαγε κόκαλα, δεν χαριζόταν σε κανέναν και άφησε τη δική της ιστορία. Η Μαρία Ρεζάν είχε φύγει από την Ελλάδα μετά τη δικτατορία και βρισκόταν στο Παρίσι, όπου γνωρίστηκε με τον Κωνσταντίνο Καραμανλή και τον Ανδρέα Παπανδρέου όπου και διατηρούσε φιλική σχέση.

Την ίδια περίοδο δημιουργήθηκε κάποιο επεισόδιο με τη Λιάνα Κανέλλη και από την τηλεόραση μετακινήθηκε στο Ραδιόφωνο. Από κει εγκατέλειψε την ΕΡΤ και έκανε καριέρα στον ιδιωτικό τομέα. Μάλιστα εκείνη την περίοδο είχε προσχωρήσει στο ΚΟΔΗΣΟ του Γιάγκου Πεσματζόγλου και με μια ομάδα φίλων του κόμματος έφθασαν στο Ραδιομέγαρο για να διαμαρτυρηθούν, επειδή η ΕΡΤ αγνοούσε την προβολή του κόμματος ενόψει των ευρωεκλογών (1984).

Σήμερα η Λιάνα Κανέλλη βρίσκεται στο ΚΚΕ. Προσωπικά επειδή έχω συνεργαστεί μαζί της όπως με την Έλλη Στάη και την Γιάννα Δασκαλάκη-Παρθένη-Αγγελοπούλου, θεωρώ ότι είναι από τις εξυπνότερες γυναίκες που έχουμε στην Ελλάδα! Μπορεί ανεβαίνοντας ψηλά να μην θυμούνται ούτε το όνομα σου, κάποτε όμως έκαναν τα πρώτα τους βήματα κοντά σου, αλλά αυτό λίγη έχει σημασία.

Με τον ερχομό του ΠΑΣΟΚ στην εξουσία το 1981 άλλαξαν τα δεδομένα. Από τις σημειώσεις στο ημερολόγιο μου για τηλεοπτικές καλύψεις περιοδείες και τρόπος κάλυψης των ειδήσεων προεκλογικά χρειάζεται μια ειδική έκδοση με μερικούς τόμους περιγραφής και ειδική επεξεργασία. Ενώ η νίκη του ΠΑΣΟΚ φάνταζε σε όλη την Ελλάδα… Η ΝΔ με «γιατροσόφια» προσπαθούσε την αποτρέψει.

Θυμάμαι πολύ καλά πέρα από τις μεγάλες συγκεντρώσεις, τα πράσινα καφενεία και πλατείες, τα κτήματα κοντά στους δρόμους που περνούσες, και τα δένδρα που, ήταν στολισμένα με σημαίες του ΠΑΣΟΚ, όπως και τα μπαλκόνια των σπιτιών. Προσωπικά την περίοδο εκείνη είχα αναλάβει με εντολή του διευθυντή μας Άρη Μπουλούκου να γράφω όλα τα δεκάλεπτα και πεντάλεπτα των πολιτικών αρχηγών στο στούντιο «ένα».

Εκείνο που θαύμασα στον Ανδρέα Παπανδρέου ήταν η απλότητα και ανθρωπιά, σε όλη τη διαδικασία της μαγνητοσκόπησης και την πρόβα με το autocue. Τον συνόδευε η Αγγέλα Κοκόλα, ο γιός του Νίκος δυο στενοί του συνεργάτες και ο Κώστας Λαλιώτης. Το δεκάλεπτο το ολοκληρώσαμε την τρίτη φορά αλλάζοντας φωτισμό και θέση κάμερας, αφού η Αγγέλα είχε ζητήσει να μην φαίνεται το λειρί του, κάτω από το πηγούνι.

Η νίκη του ΠΑΣΟΚ ήταν δεδομένη. Αυτό μου ανέφεραν και οι ξένοι ανταποκριτές και απεσταλμένοι ξένων τηλεοράσεων που είχαν έρθει να καλύψουν τις εκλογές. Διότι πέρα από τα δεκάλεπτα είχα επιφορτιστεί να διευκολύνω σε μοντάζ και τεχνικά μέσα τους ξένους δημοσιογράφους, γνωρίζοντας την αγγλική γλώσσα. Ένα χαρακτηριστικό στιγμιότυπο με τον τούρκο δημοσιογράφο Αλί Μπιράτ είναι πολύ χαριτωμένο.

Ο τούρκος δημοσιογράφος έκανε το σπηκάζ στα τουρκικά για τις εκλογές και συγκέντρωσε κάποια πλάνα από ομιλίες και συγκεντρώσεις του Ανδρέα Παπανδρέου μαζί με κάποια πλάνα που είχαν μαγνητοσκοπήσει για τις ανάγκες του ρεπορτάζ.

Ό Αλί με βάση τις οδηγίες του στα αγγλικά για τα πλάνα που ήθελε μετέφραζα στον μοντέρ στα ελληνικά. Ξεκινώντας το μοντάζ, ξεκίνησε με τους τσολιάδες στο σύνταγμα και την αλλαγή φρουράς. Ζήτησε μάλιστα να βάλουμε πολλές φορές τη λέξη «αλλαγή» που έλεγε ο Τσολιάς. Με τον Θύμιο τον μοντέρ γελάσαμε, και του είπα αυτός τρελάθηκε… Τι σχέση έχουν οι τσολιάδες στα πλάνα.

Την απορία μου έλυσε ο ίδιος ο Αλί Μπιράτ, γιατί είχε συνδέσει τη λέξη «αλλαγή» με το σύνθημα του Ανδρέα Παπανδρέου, που σε κάθε ομιλία του μιλούσε για αλλαγή, την οποία ο Τούρκος δανείστηκε από τον τσολιά. Αργότερα ο Αλι Μπιράτ, αναγνωρίστηκε σαν ένας από τους κορυφαίους τούρκους δημοσιογράφους.

Θυμάμαι πολύ καλά το βράδυ των εκλογών και την παρουσίασή τους από τον Τέρενς Κουίκ και τα σκυμμένα κεφάλια των Νεοδημοκρατών στους διαδρόμους, όταν ο Ανδρέας Δριμιώτης από την τότε ΔΕΛΤΑ που είχε την ευθύνη της μετάδοσης των αποτελεσμάτων οριστικοποιούσε τη μεγάλη νίκη του ΠΑΣΟΚ.

Την επόμενη μέρα των εκλογών το σκηνικό στην ΕΡΤ αλλάζει, μια νέα εποχή αρχίζει με νέα διοίκηση και νέα σχέδια, ενώ το προσωπικό της ΕΡΤ που η πλειοψηφία του ήταν στο πλευρό της ΝΔ ή προέρχονταν από το χώρο της δεξιάς έχουν γίνει όλοι Πασοκτζήδες και οργανώνονται απολαμβάνοντας τους καρπούς της εξουσίας.

Μία ομάδα δημοσιογράφων από την τότε εφημερίδα «Εξόρμηση» του ΠΑΣΟΚ και άλλων ειδικοτήτων αναλαμβάνουν τη διοίκηση της ΕΡΤ.

*Ο Πέτρος Κοντραφούρης, είναι παραγωγός σκηνοθέτης, συνεργάτης ξένων ΜΜΕ και μέλος του διεθνούς κινηματογραφικού και τηλεοπτικού οργανισμού SMPTE με έδρα τις ΗΠΑ και σπουδές στα ραδιοτηλεοπτικά Μέσα στην Αμερική. Δημοσιογραφεί αρκετά χρόνια γράφοντας θέματα για την τηλεόραση και τον Τύπο. Έχει στο ενεργητικό του περισσότερες από 15 χιλιάδες ώρες παραγωγής και σκηνοθεσίας σε Ελλάδα και εξωτερικό και έχει συνεργαστεί με μεγάλα ελληνικά ονόματα ηθοποιών: όπως Δημήτρης Παπαμιχαήλ, Ρένα Βλαχοπούλου, Κώστας Ρηγόπουλος, Νίκος Ρίζος, Λυκούργος Καλλέργης, Κοραλία Καράντη και πολλά άλλα. Δημιουργός του θρυλικού «ορκιστείτε παρακαλώ» με τον Γιάννη Μιχαλόπουλο και άλλων σειρών και εκπομπών. Έχει κάνει τρεις φορές τον γύρο της γης με εμπορικό πλοίο.