Μητσοτάκης στο CNN: Δεν μπορούμε να στηριζόμαστε μόνο στις ΗΠΑ για την άμυνα
Συνέντευξη του πρωθυπουργού στο CNN και στη δημοσιογράφο Julia Chatterley
Julia Chatterley: Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, Πρωθυπουργός της Ελλάδας, είναι μαζί μας. Κύριε Πρωθυπουργέ, είναι πάντα χαρά μας να σας έχουμε στην εκπομπή. Καλώς ήρθατε. Βρίσκεστε στην παγκόσμια σκηνή εδώ και πολλά χρόνια. Γνωρίζετε επίσης τον Πρόεδρο Biden εδώ και πολλά χρόνια. Μπορώ να ξεκινήσω ρωτώντας σας προσωπικά αν έχετε δει αξιοσημείωτη αλλαγή και αν κατανοείτε τις ανησυχίες που εκφράζονται αυτή τη στιγμή;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Julia, καταλαβαίνω το ενδιαφέρον για το θέμα αυτό, αλλά δεν θα μπω σε αυτή τη συζήτηση, για προφανείς λόγους. Ο Πρόεδρος Biden ήταν παρών σε όλες τις συναντήσεις στο ΝΑΤΟ, ήταν πάντα εκεί. Μίλησε με ευφράδεια για σημαντικά θέματα. Οι αμερικανικές εκλογές, εναπόκειται στους πολίτες των ΗΠΑ να αποφασίσουν.
Julia Chatterley: Φυσικά. Αν μου επιτρέπετε, είχατε την ευκαιρία να του μιλήσετε;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Την είχα, ναι. Αλλά προφανώς, σε αυτό το πλαίσιο, όπως ξέρετε, δεν έχεις πραγματικά πολύ χρόνο για να μιλήσεις στον οικοδεσπότη. Ήταν όμως πάντα ευχάριστος και πολύ ενδιαφέρων, όπως είναι πάντα μαζί μου.
Julia Chatterley: Κάτι ακόμα. Δυστυχώς έκανε λάθος και παρουσίασε τον Πρόεδρο Zelenskyy της Ουκρανίας ως Πρόεδρο Putin. Πολύ γρήγορα διόρθωσε τον εαυτό του, το ξεκαθαρίζω αυτό. Ήταν τόσο άσχημα και αμήχανα στην αίθουσα όσο και για εκείνους που παρακολουθούσαν;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Δεν ήμουν εκεί, γιατί αυτό έγινε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου. Δεν υπέπεσε σε κάποιο λάθος στον λόγο του όσο ήμουν εκεί. Ξέρετε, καταλαβαίνω την αμηχανία, αλλά, είναι γνωστό ότι σε δημόσιες εκδηλώσεις αυτά συμβαίνουν κάποιες φορές.
Julia Chatterley: Πράγματι. Είστε εδώ και πολύ καιρό ένθερμος υποστηρικτής της παροχής μεγαλύτερης βοήθειας και στήριξης στην Ουκρανία. Πιστεύετε ότι έχουν γίνει αρκετά για να διασφαλιστεί η συνεχής στήριξη στην Ουκρανία και επίσης η πορεία της προς την ένταξη στο ΝΑΤΟ, ως αποτέλεσμα αυτών των συνομιλιών;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Πιστεύω ότι στη Σύνοδο ήταν σαφής η δέσμευση ότι το να γίνει η Ουκρανία μέλος του ΝΑΤΟ είναι κάτι μη αναστρέψιμο. Όλες οι χώρες του ΝΑΤΟ, πιστεύω, έχουν κάνει πολλά για να στηρίξουν την Ουκρανία, τόσο σε διμερές επίπεδο όσο και στο πλαίσιο της Συμμαχίας.
Και πιστεύω ότι το τελικό αποτέλεσμα αυτής της Συνόδου ήταν ότι η Συμμαχία είναι ισχυρότερη από ποτέ. Έχει πλέον 32 κράτη-μέλη και είναι σαφής η δέσμευση όλων των μελών να δαπανούν τουλάχιστον το 2% του ΑΕΠ τους για την άμυνα. Η Ελλάδα το κάνει εδώ και πολλά χρόνια. Και χαίρομαι που βλέπω ότι και άλλες χώρες, οι οποίες τα τελευταία χρόνια σαφώς δεν δαπανούσαν όσα θα έπρεπε για την άμυνα, ξεκάθαρα καλύπτουν το χαμένο έδαφος.
Φυσικά, Julia, πρόκειται επίσης για ένα ζήτημα που ενδιαφέρει πολύ εμάς τους Ευρωπαίους, διότι δεν μπορούμε απλά να βασιζόμαστε στις ΗΠΑ για τη δική μας άμυνα. Πρέπει επίσης να δαπανήσουμε περισσότερα ως Ευρώπη. Είμαι ένθερμος υποστηρικτής της ευρωπαϊκής στρατηγικής αυτονομίας. Πιστεύω ότι λειτουργεί. Είναι μια προσέγγιση ιδιαίτερα συμπληρωματική του ΝΑΤΟ. Εάν όλες οι ευρωπαϊκές χώρες καταλήξουν να δαπανούν περισσότερα για την άμυνα, το ΝΑΤΟ θα είναι επίσης ισχυρότερο.
Julia Chatterley: Νομίζω ότι αυτό είναι ένα σημαντικό ερώτημα, κάτι που τέθηκε προ πολλού από τον πρώην Πρόεδρο, βρίσκεται σίγουρα στο επίκεντρο εδώ στις Ηνωμένες Πολιτείες αλλά νομίζω και παραπέρα. Για όσους μιλούν για την προοπτική «θωράκισης του ΝΑΤΟ από τον Trump», είναι αυτή η αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 2% του ΑΕΠ, αν όχι παραπάνω, ίσως ο καλύτερος τρόπος για την «οργανική θωράκιση» του Οργανισμού από τον Trump;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Επιτρέψτε μου να επισημάνω ότι πρέπει να δαπανούμε τουλάχιστον 2%, και ίσως το 2% να μην είναι αρκετό σε αυτό το μεταβαλλόμενο γεωπολιτικό τοπίο. Οπότε, όποιος προβάλλει αυτό το επιχείρημα από την πλευρά των ΗΠΑ πιστεύω ότι έχει επί της αρχής δίκιο. Και πιστεύω ότι οι ευρωπαϊκές χώρες, με τον πόλεμο στην Ουκρανία, έχουν συνειδητοποιήσει ότι πρόκειται για αναγκαίες δαπάνες.
Πρέπει βεβαίως να επισημάνω, Julia, ότι αυτές οι δαπάνες καλύπτονται από τους εθνικούς προϋπολογισμούς μας. Σε κάποιο χρονικό σημείο, όμως, θα πρέπει επίσης να εξετάσουμε στην Ευρώπη έναν ευρωπαϊκό αμυντικό μηχανισμό που θα συμπληρώνει την οικονομική μας δύναμη με περισσότερους ευρωπαϊκούς πόρους. Αν θέλουμε πραγματικά να πάρουμε στα σοβαρά την άμυνά μας, αυτή είναι μια συζήτηση που πρέπει να γίνει στην Ευρώπη. Είναι ένα ζήτημα που έχω ήδη θέσει στο επίπεδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου με τον Πολωνό ομόλογό μου, τον Donald Tusk. Έχουμε προτείνει την ιδέα ενός ευρωπαϊκού «Σιδερένιου Θόλου», μιας ευρωπαϊκής ασπίδας αεράμυνας που θα προστατεύει τον ευρωπαϊκό εναέριο χώρο. Και πιστεύω ότι η συζήτηση που θα αντιστοιχίσει την οικονομική μας δύναμη με τις φιλοδοξίες μας πρέπει να διεξαχθεί νωρίτερα παρά αργότερα.
Julia Chatterley: Είστε ένας από τους κύριους υποστηρικτές, όπως είπατε, των κοινών projects στην Ευρώπη και ειδικότερα των κοινών αμυντικών projects. Αλλά, ξέρετε, βλέπω τις πρόσφατες ευρωπαϊκές εκλογές, βλέπω αυτό που μόλις είδαμε να συμβαίνει στη Γαλλία, και νομίζω ότι υπάρχουν κάποιοι που θα κοιτάξουν αυτή την κατάσταση και θα πουν ότι είδαμε μια συντονισμένη άνοδο εθνικιστών, λαϊκιστών τόσο στα αριστερά όσο και στα δεξιά του πολιτικού φάσματος, και το κέντρο είναι πιο αδύναμο ως συνέπεια. Αυτό καθιστά πιο δύσκολο να καταλήξει κανείς σε συμφωνία για τέτοιου είδους κοινά projects.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Και ναι και όχι. Πρώτον, έχουμε την πλειοψηφία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Εννοώ ότι τα κεντρώα κόμματα, αθροιστικά, έχουν την πλειοψηφία. Πιστεύω ότι αυτό θα αποδειχθεί και με την επιβεβαίωση της επιλογής της Ursula von der Leyen για τη θέση της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Στη χώρα μου, την Ελλάδα, το κέντρο έχει σίγουρα κρατήσει. Έχω την τιμή να ηγούμαι μιας κεντροδεξιάς κυβέρνησης που κυβερνά και από το πολιτικό κέντρο. Και έχουμε πολλές άλλες κυβερνήσεις παρόμοιου είδους στην Ευρώπη.
Πιστεύω ότι οι φόβοι σχετικά την άνοδο της ακροδεξιάς σε ευρωπαϊκό επίπεδο ήταν σε κάποιο βαθμό υπερβολικοί. Οι ευρωπαϊκές εκλογές τουλάχιστον δεν αποτέλεσαν απόδειξη μιας δραματικής ανόδου της ακροδεξιάς. Έχουμε, όμως, μια πραγματικότητα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε και είμαι πάντα πολύ προσεκτικός όταν αναφέρομαι σε αυτά τα κόμματα, διότι τα παράπονα που εκφράζουν οι πολίτες μας ψηφίζοντας αυτά τα κόμματα, Julia, είναι πραγματικά. Τους προβληματίζουν πολύ θέματα όπως το κόστος ζωής, η μετανάστευση. Αλλά οι απαντήσεις που προσφέρουν αυτά τα λαϊκιστικά κόμματα είναι πολύ απλοϊκές και συνήθως ανέφικτες. Εναπόκειται σε εμάς, στα παραδοσιακά κόμματα, να προσφέρουμε αξιόπιστες απαντήσεις και πραγματικές πολιτικές λύσεις σε πραγματικά παράπονα.
Julia Chatterley: Είναι κάτι που η Ελλάδα γνωρίζει καλά. Ας μιλήσουμε για την τουριστική περίοδο, που είναι σε εξέλιξη. Αποτελεί ένα ιδιαίτερα μεγάλο και σημαντικό κομμάτι της ελληνικής οικονομίας. Ποιες είναι οι προσδοκίες σας και τι μέτρα έχετε θέσει σε εφαρμογή για επισκέπτες που αντιστοιχούν στο τριπλάσιο του πληθυσμού της Ελλάδας και έρχονται σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα; Μπορούν οι υποδομές, μπορεί το περιβάλλον να το αντέξει;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Πιστεύω ότι είναι ένα πολύ καλό ερώτημα. Οι επισκέπτες στην Ελλάδα φαίνεται να περνούν καλά, αυτός είναι ο λόγος που επιστρέφουν. Είναι, ωστόσο, υποχρέωσή μας να διασφαλίσουμε ότι η τουριστική μας βιομηχανία προστατεύεται από την κλιματική αλλαγή. Και μία από τις κύριες προτεραιότητές μας είναι η επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου, ώστε να μην έρχονται όλοι οι τουρίστες στα νησιά μας τον Ιούλιο και τον Αύγουστο. Και αυτό συμβαίνει σε μεγάλο βαθμό.
Αυτός είναι ο καλύτερος τρόπος για να αντιμετωπιστούν οι ανησυχίες σχετικά με τον υπερτουρισμό. Δεν πιστεύω ότι η Ελλάδα έχει πρόβλημα υπερτουρισμού. Μπορεί να υπάρχει πρόβλημα σε συγκεκριμένα νησιά τον Ιούλιο και τον Αύγουστο και πρέπει να διασφαλίσουμε ότι θα αντιμετωπίσουμε τις ανησυχίες σχετικά με τις υποδομές κατά τη διάρκεια αυτών των μηνών.
Στη μεγάλη εικόνα, όμως, οι επισκέπτες που έρχονται στην Ελλάδα κατά κανόνα περνούν πάρα πολύ καλά. Αυτός είναι ο λόγος που συνεχίζουν να έρχονται. Γι’ αυτό πιστεύω ότι και φέτος θα είναι μια χρονιά ρεκόρ για τον τουρισμό μας. Προσελκύουμε σημαντικές επενδύσεις στην τουριστική μας υποδομή, στόχος μας είναι πάντα να αναβαθμίζουμε το προϊόν μας και να διασφαλίζουμε ότι όλες οι επενδύσεις που υλοποιούνται πληρούν τα υψηλά πρότυπα βιωσιμότητας που προσδοκούμε από την τουριστική μας βιομηχανία.
Julia Chatterley: Ναι, αν η εμπειρία μου λέει κάτι είναι ότι δεν θέλεις να φύγεις αφού φτάσεις. Πρέπει να σας ρωτήσω, είμαι σίγουρη ότι θα γίνετε «έξαλλος» μαζί μου, αλλά κάνατε πρωτοσέλιδα σε όλο τον κόσμο και θέλω να καταρρίψετε αυτό που ήταν -με βάση αυτά που έχω πλέον διαβάσει, σε μεγαλύτερο βάθος- ένας μύθος ότι εισαγάγατε κάποιου είδους εξαήμερη εβδομάδα εργασίας.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Χαίρομαι που συμφωνείτε μαζί μου ότι πρόκειται για μύθο. Η Ελλάδα δεν έχει εξαήμερη εβδομάδα εργασίας. Η Ελλάδα έχει εβδομάδα πενθήμερης εργασίας. Προσφέρουμε, μάλιστα, στους εργαζόμενους τη δυνατότητα να εργάζονται τέσσερις ημέρες, εάν συμπληρώνουν τις 40 ώρες και εφόσον το συμφωνήσουν με τον εργοδότη τους. Μόνο κάτω από έκτακτες συνθήκες, στις επιχειρήσεις που λειτουργούν 7 ημέρες ανά εβδομάδα, 24 ώρες το 24ωρο -πρόκειται για μια πολύ μικρή μειονότητα-, με τη σύμφωνη γνώμη του εργαζομένου, συμφωνία μεταξύ του εργαζομένου και του εργοδότη και με σημαντική προσαύξηση στις αποδοχές, μπορεί να προστεθεί έκτη ημέρα απασχόλησης.
Άρα, όχι, η Ελλάδα έχει εβδομάδα πενθήμερης εργασίας και αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει. Αντιμετωπίζουμε την προστασία των εργασιακών δικαιωμάτων ως κάτι εξαιρετικά σοβαρό. Γι’ αυτό και έχουμε λάβει αυστηρά μέτρα για εργοδότες που παραβιάζουν τη νομοθεσία στις προσλήψεις τους, επιβάλλουμε πολύ βαριά πρόστιμα. Θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι οι εργαζόμενοί μας είναι απόλυτα προστατευμένοι. Έχουμε, πιστεύω, μία από τις πιο εξελιγμένες και σύγχρονες νομοθεσίες προστασίας των εργαζόμενων στην Ευρώπη.
Julia Chatterley: Εκτός από εσάς, κ. Πρωθυπουργέ, γιατί ξέρω ότι δουλεύετε 24 ώρες το 24ωρο, 7 ημέρες την εβδομάδα. Χάρηκα που τα είπαμε.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ευχαριστώ Julia. Ευχαριστώ για τη φιλοξενία.